Xufyona iqtisodiyot Reja: Kirish

Xufyona iqtisodiyot


Reja:


Kirish
1. Qonunga bo`ysunish bahosi
2. Xufyona iqtisodiyot tarkibi
3. Xufyona iqtisodiyot faoliyatining oqibatlari
4. Xufyona bozor institutsional tizim sifatida
Xulosa
Foydalangan adabiyotlar
Kirish
Ushbu kurs ishida xufyona iqtisodiyotning xufyonalik tushunchasi va xufyona iqtisodiyot tushunchasin bilib olamiz. Perulik olim Ernando de Sotoning Lotin Amerikasi misolida xufona iqtisodiyotni.Xufyona iqtisodiyotning tarkibiy uch unsurini, ya’ni uchta unsurdan tarkib topadi: norasmiy, sohta va kriminal iqtisodiyot. Norasmiyni , sohta va kreminal uch unsur ,balkim , tashqari tomondan o’xshashi mumkun lekin ularning asl ma’nolari tubdan o’zgachaligi ko’rishimiz mumkun. Norasmiyda qisqacha qilib aytganda rasmiylashtirilmagan (Qayt etilmagan) xizmatlarni qilishdan , Sohta esa poraxo’rlik tovlamachilik deb tushunsak buladi va oxirgisi Kreminal hisoblanadi. Kreminal ochiqchasiga mol – mulkka tajovuzga o’tadi. Har birida ko’rinib turibdiki o’z ehtiyojlarini qondirish uchun o’z lavozimini suv – iste’mol qilgan holda xufyona iqtisodiyotga qo’l urishadi ( shuni takidlash joizki har – bir ishning savoli bo’lganidek javobi ham bor ). Shuni unutmasligimiz kerakki xufyona iqtisodiyot har – bir mamlakatda mavjud va YaIMga nisbatan foiz hisobida ushbu kurs ishida tanishib olishingiz mumkun. Xufyona sektor bilan bog`liq eng katta xavf bu bozor konstitutsiyasidan keskin farq qiluvchi xatti – harakatlar va bitimlar tuzishning alohida me’yorlarining shakllanishdir. Shular bilan kurs ishidan bilib olishingiz mumkun.


1. Qonunga bo`ysunish bahosi
Oshkora (qonuniy ravishda) qayd etilgan huquqlarga ega bo`lgan almashuvning yuqori darajadagi transaksiya xarajatlari hamma vaqt ham eng samarali mulkdorlarga mulkchilikning zarur huquqlariga egalik qilish imkonini bermaydi. Bu hol almashuv umuman sodir bo`lmayotganligini va iqtisodiy agentlar mulkchilik tarkibi nooptimalligicha qolishiga rozi bo`lganligini anglatmaydi. Aksincha, iqtisodiy agentlarning muqobil qarorni qidirishi mulkchilik huquqlarini tafsirlashga va ular bilan xufyona, ya’ni davlatning ishtirokisiz almashishni tashkil qilishga urinishi ko`rinishida amalga oshiriladi.
Xufyonalik – shaxslarning kundalik faoliyatni tashkil qilishda yozilgan huquq (qonun) me’yorlaridan foydalanishdan bosh tortish va yozilmagan huquqqa, ya’ni an’analar va urf-odatlarda qayd etilgan me’yorlarga va mulkchilik huquqlarini almashish va himoyalash yuzasidan kelib chiqqan nizolarni hal etishning huquq doirasidan chetga chiquvchi mexanizmlariga murojaat etishdan iborat. Mulkchilik huquqlarini dastlabki tafsirlash jarayonida davlat uni eng samarali mulkdorlarga bera olmaydigan, huquqlar bilan almashish esa yuqori transaksiya xarajatlari tufayli mumkin bo`lmagan, taqiqlanadigan darajadagi tang vaziyatdan chiqish yo`li huddi shu tariqa topiladi.