Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

O’zbekistonda qog’oz pullar
1918 yildan boshlab dastlab Buxoro amirligida muomalaga 
chiqarilgan. Muomalaga chiqarilgan nominali 20, 60, 100, 200, 300, 500, 1000, 2000, 3000, 5000, 
va 10000 qog’oz pullar tanga deb atalgan. 
1920 yilda Buxoro Sho’ro qo’shinlari tomonidan bosib olinib, Buxoro amirligi o’rniga 
Buxoro Sovet Xalq Respublikasi (BSXR) tashkil etiladi. Yangi BSXR da 1920 yilda Buxoro 
amirligi tomonidan chiqarilgan metall va qog’oz tangalar muomalada bo’lib keladi, hamda ularni 
bir oz o’zgartirilgan holda chiqarish, ya’ni sovet simvolikasi qo’yilgan holda tanga nomi bilan 
qog’oz pullar muomalaga chiqarish davom etgan. 192
1 yilda BSXR muomalaga yangi, nominali 
rublda ko’rsatilgan qog’oz pullarni chiqara boshlaydi. Bu pullar 3000, 10000 va 20000 rubl 
nominalda muomalaga chiqarilgan. 
1922 yilda BSXR tomonidan denominatsiya amalga oshirilib, pullarning nominali yuzlab 
marta k
amaytirilgan va 1, 5, 10, 25, 100 rubllik yangi pullar muomalaga chiqarilgan. Ammo ko’p 
o’tmasdan, kuchli inflyasiya natijasida past nominaldagi pul birliklari bozor ehtiyojlarini qondira 
olmay qoladi va 1000, 2500 va 5000 rubllik pullar bosib chiqarila boshlagan
16
. 
Xulosa qilib aytganda, pulning vujudga kelishi jamiyat ijtimoiy 
–
iqtisodiy jarayonlarini 
rivojlanishi va takomillashib borishi bilan bevosita bog’liq bo’lib, bularning ichida kishilar 
o’rtasida mehnat taqsimotining paydo bo’lishi muhim ahamiyat 
kasb etadii. Shuningdek, biz 
yashab istiqomat qilayotgan zaminda pullarning vujudga kelishi uning tarixi va sivilizatsiyasi juda 
boy va qadimiy ekanligidan dalolat beradi.
2.6.Pulning funksiyalari. 
Pulning funksiyalari.
Pul chig’anoq yoki brilliant, oltin yoki qog’oz pul ko’rinishida bo’lishidan qa’tiy nazar, 
iqtisodiyotda pul uchta funksiyani bajaradi. Pul ayirboshlash vositasi, qiymat ulchovi va 
jamg’arish funksiyalarini bajaradi. Aynan ayirboshlash funksiyasi pulning boshqa aktivlar –
aksiyalar, obligatsiyalar va uylardan farqini belgilab beradi.