Xudoyberganova zarofat zahidovna xojibekova zilola shavkat qizi

Pul massasi jarayoni qisqacha tafsiloti 
Bizda hozir pul massasi jarayoni namunasi bor. Bu jarayonda Federal zaxira, depozitorlar 
va banklar to’g’ridan to’g’ri pul massasiga ta’sir o’tkazadi. 1 jadvalda pul massasi yo’qorida 
muhokama bo’lgan 5 ta faktorga javob beradi va quyida qisqacha synopsis berilgan (5.2
-jadval).
O’zgaruvchilar asosiy ta’si
r kuchiga ega ishtirokchilari orqali guruhlanadi. Masalan Federal 
zaxira birinchi ikkita o’zgaruvchini nazorat qilish orqali pul taklifiga ta’sir ko’rsatadi. 
Depozitorlar pul taklifiga valyutani saqlab turish qarori orqali ta’sir qiladi, banklar esa Federa
l 
zaxiradan qarz olish va zaxirlarni oshirish qarori orqali pul taklifiga ta’sir ko’rsatadi.
Pul multiplikatori 
Pul multiplikatori 
–
muomaladagi pul massasini qay darajada o’sib yoki kamayib 
borayotganini ko’rsatadi. 
Yuqoridagi bo’limdan olingan
ma’lumotlar pul taklifi jarayoni ishlashini tushunish uchun 
yetarli. Matematikaga tayanadigan odamlar yuqoridagi natijalarni pul multiplikatori nazariyasi 
orqali farqlaydi, …….. bu pul bazasini o’zgarishining pul taklifiga ta’sirini ifodalaydi. Pul taklif
i, 
pul multiplkatori va pul bazasi o’rtasidagi aloqadorlik quyidagi tenglik orqali ifodalanadi:
M=m x MB 
Pul multiplikatoridagi m bizga shuni anglatadiki pul bazasining ko’payishi pul taklifidan 
kelib chiqadi. Chunki pul multiplikatori doim birdan katta, mos pul bazasi qadri yuqori pul, 
quyidagi mazmunni bildiradi: pul bazasini 1 $ ga o’zgarishi pul taklifini 1 $ dan ko’proqqa 
o’zgarishiga olib keladi.
2-jadval 
Pul massasiga ta’sir etuvchi omillar tahlili
 
pul massasi qaytimi 

---

229
ishtiro
kchi 
o’zga
ri
sh 
o’zgaruvcha