Xudoyberdiyev eldor uktamjonovich

Mavzuning o'rganilish darajsi. Erkin A'zam ijodi yuzasidan bugungi kungacha ko'zga ko'rinadigan salmoqli ish amalga oshirilgani yo'q. Bu degani Erkin A'zam ijodi bilan hech kim qiziqmayapti degani emas, albatta. Erkin A'zam ijodi judayam qiziqarli. Faqat ma'lum bir katta hajmli tadqiqot qilingani yo'q, xolos. Bu oldimizda turgan eng muhim masalalardan biri. Ammo Erkin A'zam ijodiga adabiyotshunoslarimiz tomonidan turli fikr-mulohazalar bildirilgan, bir qancha ilmiy maqolalar e'lon qilingan. Bakalavrlik darajasini beruvchi diplom ishlari, magstrlik dissertatsiyalari bajarilgan.
Taniqli munaqqid Rahimjon Otayev o'zining “Dilrabo qo'shiqlar aytilaversin” nomli maqolasida (“Sharq yulduzi”jurnali, 1984-yil, 2-son) Erkin A'zam ijodi haqida tanqidiy fikrlar bildirib, shunday deydi: “Gap Erkin A'zam hikoyalari haqida ketar ekan, ularning ayrimlarida ko'zga tashlanuvchi bir achinarli holni aytib o'tmasdan iloj yo'q: bu - muallifning, bilib-bilmaymi o'zini- o'zi ma'lum darajada takrorlab qo'yishidir”. Nuriddin Shukurov, Ilhom Hasan singari adabiyotshunoslar mustaqilligimizning dastlabki yillarida “Izlanishlar fasli” maqolasida bir guruh iste'dodli ijodkorlar qatori Erkin A'zam ijodi haqida ham o'zlarining qimmatli fikrlarini bildirib o'tishgan.
Bugungi kunga kelib ham Erkin A'zam ijodi doirasida bir qancha maqolalar e'lon qilindi. Shulardan biri filologiya fanlari doktori, professor Abdug'ofur Rasulovning “Sharq yulduzi” jurnalining 2010-yil 5-sonida e'lon qilingan “Erkin A'zam ijodiga nazar” nomli maqolasidir. Bu maqolada adib asarlarining xarakteristikasi, sujeti, qahramonlar ruhiyati, badiiy-g'oyaviy xususiyatlari haqida fikr-mulohaza bildirilgan. Abduhamid Xolmurodov “Qissada badiiy obraz yaratish mahorati”(T.: Fan, 2006) tadqiqotida Erkin A'zam asarlaridan tadiqot obyekti sifatida foydalangan.
Bundan tashqari Nigora Ashurovaning “Ko'ngil tasviri” nomli maqolasi ham Erkin A'zam ijodiga bag'ishlangan. Bu maqolada adib yaratgan qahramonlarning ko'ngil kechinmalari o'z ifodasini topgan. Mashhura Sheraliyevaning “Nasrda lirizm va kinoya” hamda “Qahramon poeziyasi estetik anologiya sifatida” kabi maqolalarini Erkin A'zam ijodini o'rganishda muhim manbalar qatoriga qo'shish mumkin. “Nasrda lirizm va kinoya” maqolasida yozuvchining qahramon xarakterini ochib berishda lirizmga ya'ni ichki kechinmalar tasviriga ko'proq urg'u berishini ta'kidlab, bu tasvir jarayonida pichinglardan mahorat bilan foydalanishini aytib o'tadi. Ikkinchi maqolasida esa qahramonlarning estetik ta'siri kuchliligi e'tirof etiladi va bu muallifning estetik qarashlarining ifodasi ekanligi ta'kidlanadi.