Xotiraning ierarxik strukturasi

Bilvosita adreslash

• 
  Xotiradagi ma'lumotlarning bilvosita adreslanishi
  
• 
  Bilvosita adreslashda buyruqning manzil qismi operandning emas, balki operand manzilining joylashgan manzili ko’rsatiladi.
  
• 
  Bilvosita adreslashning ikki turi mavjud:
  
• 
  а) bilvosita registrli (buyruqda operand manzilini xotirada o’z ichiga olgan registr manzili ko’rsatiladi).
  
• 
  б) xotiradan foydalanish orqali bilvosita adreslash (buyruqda, unda operand manzili bo’lgan xotira yacheykasi manzili ko’rsatiladi ).
  

Mikroprotsessor tizimlarining shinalari va axborot almashinuv tsikllari

• 
  Kompyuter arxitekturasidagi kompyuter shinasi (inglizcha computer bus) - bu kompyuterning funksional bloklari o'rtasida ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladigan aloqa.
  
• 
  Shina qurilmasida mexanik, elektrik (fizik) va mantiqiy (boshqaruv) darajalarni ajratish mumkin.
  
• 
  Nuqta-nuqta ulanishdan farqli o'laroq, shina odatda bitta simlar to'plami yordamida bir nechta qurilmani ulashi mumkin. Har bir shina fizik ulanish moslamalari, kartalari va kabellari uchun o'z ulagichlari (ulanishlari) to'plamini belgilaydi.
  
• 
  Axborot almashinuvi - axborot almashinuv tsikli Mikroprotsessor tizimida shakllanadi.
  
• 
  Tsikl ostida axborot almashinuvi deganda bir davr oralig’ida shina orqali amalga oshirilgan operatsiya tushuniladi.
  
• 
  Masalan, protsessordan ma'lumotlar kodini xotiraga yuborish yoki kiritish/chiqarish qurilmasidagi ma'lumotlar kodini protsessorga yuborish.
  
• 
  Axborot almashinuv tsikli ikkita fazaga bo’linadi:
  
  • 
    Adres fazasi
    
  • 
    Ma’lumotlar fazasi
    

Axborot almashinuv tsikli quyidagilarga bo’linadi:

• 
  Protsessorda ma'lumotlarni (chiqish) yozadigan bir yozish tsikli (chiqish);
  
• 
  Protsessorda yozilgan ma'lumotlarni (kirish) o'qish tsikli.
  
• 
  Aralash tsikl (kombinatsiya)
  
  • 
    O’qish –modulyatsiya- yozish tsikli
    
  • 
    Kirish –modulyatsiya- chiqish tsikli
    
• 
  To'g'ridan-to'g'ri xotiraga murojaat tsikli (rejim)
  
• 
  So'rov tsikli, taqdim etish va jarayonni to'xtatish tsikllari
  
• 
  Ushbu axborot almashinuv jarayonida ishtirok etadigan qurilmalar orqali bir-birlariga boshqarish signallarini yoki axborot signallarini uzatadi.
  
• 
  Signallar almashinuvi axborot almashinuv protokoli orqali amalga oshadi.
  
• 
  Axborot almashinuv tsikli davomiyligi doimiy yoki o’zgaruvchan bo’lishi mumkin, lekin doim bir necha takt chastota signallarini o’z ichiga oladi.
  
• 
  Protsessor tomonidan axborotni o’qish yoki yozish chastotasi tizimning takt chastotasidan bir necha marotaba kam.