Xorijiy mamalakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik

 

 

 

                                                           

24

 

www.saudiinvestment.gov.sa Saudiya investitsiya vazirligi rasmiy saytidan olingan ma’lumot

 

---

45 

 

2.2.3-jadval

 

Saudiya Arabistonini Fors ko’rfazi mamlakatlariga eksportining tovar 

tarkibi (mln dollar) 

 

Eksport 

 

2008 

2009 

2010 

2011 

2012 

2103 

Qishloq 

xo’jaligi 

mahsulotlari 

1439 

1557 

1686 

1925 

2025 

2006 

Sanoat 

mahsulotlari 

10547 

8889 

9695 

10733 

10686 

9955 

Tabiiy 

resurslar 

8302 

5545 

7168 

9351 

1763 

9286 

Reeksport 

Qishloq 

xo’jaligi 

mahsulotlari 

62 

55 

71,2 

72 

80,3 

85,9 

Sanoat 

mahsulotlari 

1796 

3033 

1901 

1076 

3092 

4073 

Tabiiy 

resurslar 

1,07 

1,06 

0,8 

1,6 

2,13 

1,07 

Jami 

22147 

19080 

20522 

23158 

17648 

25407 

Manba: www.gccstat.org, FKADHK tashkilotining rasmiy ma’lumotlari asosida muallif tomonidan tayyorlangan. 

 

Saudiya  Arabistonini  Fors  ko’rfazi  mamlakatlariga  eksportining  tovar 

tarkibini ko’radigan bo’lsak asosiy o’rinni sanoat mahsulotlari tashkil etadi. 2008-

yilda sanoat  mahsulotlarini  ulushi 47,6% ni  tashkil  etgan bo’lsa  2012-yilda  uning 

ulushi 60,6% ga yetdi. Undan keyingi o’rinda tabiiy resurslar va qishloq xo’jaligi 

mahsulotlari turadi. 2008-yilda tabiiy resurslar jami eksport miqdorining 37,5% ini 

tashkil  etgan  bo’lsa  bu  ko’rsatkich  2011-yilda  40,4%  ga  yetdi.  Qishloq  xo’jaligi 

mahsulotlari  2008-yilda  eksportning  6,5%  ni  tashkil  etdi  va  bu  ko’rsatkich  2013-

yilda  7,9%  bo’lgan.  Saudiya  Arabistonining    eksport  tarkibida  reeksport  ham 

alohida  o’ringa  ega,  xususan,  reeksport  tarkibida  sanoat  mahsulotlari  asosiy 

ulushni  tashkil  etadi.  2008-yilda  sanoat  mahsulotlari  reeksporti  jami  eksportning 

8,1%  ini  tashkil  etgan  bo’lsa  2013-yilda  bu  ko’rsatkich  16,3%  ni  ifodaladi.  Fors 

ko’rfazi  mamlakatlariga  eksport  miqdori  tarkibini  mamlakatlar  bo’yicha 

ko’radigan  bo’lsak  2008-yilda  asosiy  ulushni  BAA  va  Bahrayn  mamlakatlari 

tashkil  etadi.  Xususan  bu  yilda  BAA  ga  sanoat  mahsulotlari  eksporti  ulushi  jami 

sanoat mahsulotlari eksportining deyarli yarmidan ko’pini 68,4% ini tashkil etgan 

bo’lsa  2013-yilda  bu  ko’rsatkich  64%  ga  yetgan.  2008-yilda  Bahraynga  tabiiy 

resurslar eksporti jami tabiiy resurslar eksportining 95,9% ini tashkil etgan bo’lsa 

---

46 

 

bu  ko’rsatkich  2009-yilda  93,5%  bo’ldi.  2010-yilda  esa  bu  ko’rsatkich  93,4%  ni 

tashkil  etdi.  2008-yilda  Saudiyaning  mintaqa  mamlakatlariga  eksport  miqdori 

22147  mln  dollarni  tashkil  etgan  bo’lsa  bu  ko’rsatkich  2009-yilda  nisbatan  past 

19080  mln  dollarga  teng  bo’ldi.  2010-yildan  boshlab  eksport  hajmi  o’sish 

tendensiyasini ko’rsatdi. 2009-yilda eksport hajmini pasayishiga sabab 2008-yilgi 

jahon moliyaviy inqirozi bo’ldi.