Xorazm viloyat pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

1.Aniqlashtiruvchi savollar-vaziyatni yoki suhbatdoshning tuyg`ularini yaxshiroq tushunishga yordam beradi:
-O`z vazifalaringiz haqida batafsilroq gapirib bera olasizmi?
2.Ob’yekti o`zgartirilgan savollar- muloqotga sizning suhbatdoshingizni yoki boshqalarni jalb qilishga imkon beradi:
- Sizning fikringiz qanday?
- Lobar bu xususida nima deb o`ylaydi?
3.Tanlash huquqini beruvchi savollar – suhbatdoshga javobning turli xil (chegaralanmagan) variantlarini aytish imkonini beradi:
- Qachon uchrasha olamiz? Men seshanba kechqurun yoki yakshanba ertalab bo`shman. Yoki…
- Balki jamoaning fikrini so`rash maqsadga muvofiqdir?Yoki…
Yopiq savollar


Umumiy yopiq savollar- bunday savollarga “ha“ yoki “yo`q” deb yoki qisqa to`g`ri javob berish mumkin:
-Siz bunday xulosalarga qo`shilasizmi?
- Soat necha bo`ldi?
Maxsus yopiq savollar:
1.Aniqlashtiruvchi savollar- yaxshiroq tushunishga yordam beradi, olingan axborotni boshqa jumlalarda qaytarishni nazarda tutadi:
- Men to`g`ri tushungan bo`lsam, … mi?
2.Tenglash huquqini beruvchi savollar- suhbatdoshga javobning turli xil (2-3 variant bilan chegaralangan) variantlarini aytish imkonini beradi:
- Siz stolni oynaning tagiga qo`ymoqchmisiz yoki devor yonigami?
- Biz bugun kechqurun uchrashamizmi yoki ertaga ertalabmi?
3.Baholovchi savollar – natija, inson, buyumlarga nisbatan bahoni qamrab oladi:
-Nahotki siz shu oddiy narslarni bilmasangiz?
- Hammaga tushunarli, shundaymi?
4.Ko`rsatmaviy savollar – harakatga chorlaydi:
- Ushbu hujjatlarning nusxasini menga faks orqali jo`nata olasizmi?
- Biroz sukut saqlay olasizmi?
5.Qayd etuvchi savollar- muammo, dalil (asos), kelishuvlar, natijani qayd etadi:
-Demak, biz …ga kelishdik-a?


SAVOLLAR
-To`g`ri qo`yilgan savol , sinfni, o`qituvchining umumlashtirgan fikrlarini qabul qilmasdan, balki o`z xulosalarini chiqarishga undaydi. “Ushbu mashq davomida o`zingizni qanday his qildingiz? ”- bu kabi savollar hisobsiz javob turini berishga imkon beradi. Vaholanki, “Bu topshiriqni bajarayotib o`zingizni yaxshi sezdingizmi?”kabi savollar javob imkoniyatlarini “ha“ va “yo`q” doirasida chegaralab qo`yadi. Birinchi turdagi savollar muhokamaga yo`l ochsa, ikkinchisi, aksincha, to`siq bo`ladi.
- Savolni ijobiy yo`nalishda bering. “Nima sababdan bu reja kutilgan natija bermadi?” deb so`rash o`rniga “Agar biz bu rejani qabul qilsak, qanday muammolarni yechishimiz kerak bo`ladi?” kabi savol bilan murojaat qilgan ma’qul.
- Savollarni oldindan hozirlash va ulardan qachon foydalanishni rejalshtirish samarali bo`ladi. Savollar ko`pincha kelgusi kichik ma’ruzalarga o`tishda ko`prik vazifasini bajaradi.