Xom ashyo maxsulotlarining tavsifi Tayyor maxsulot tavsifi 11

9.Mexnat va atrof muxitni muxofaza qilish.

Texnologik jarayonni qisqa tavsifi. Texnologik jarayonni xavfsilik darajasini aniqlash uchun fizika – kimyoviy parametrlar bosim, daraja va moddaning kontsentratsiyasi muxim axamiyatga ega.

Ammiak ishlab chiqarish protsessi uzliksiz bo’ladi. Texnika xavfsizligi va sanoat sanitariyasi nuqtai nazaridan uzluksiz ishlab chiqarish katta qulayliklarga ega. Xom ashyoni doimiy yuklash va tayyor maxsulotlarni tushirish zaruriyati bo’lmaydi, shuning uchun ular bilan ishchilarning aloqasi va chang, gaz bug'larni atmosfera chiqishi yo'qotiladi. Uzliksiz protsess bilan ajralib turadi, bu esa texnologik parametrlarni doimiy nazorat qilish zaruriyatidan xolos etadi. Yana xizmat qiladigan odamlar tomonidan xato qilish imkoniyatini pasaytiradi.
Jarayonni doimiyligi turub qoluvchi zonalarni paydo bo'lish, joylardagi qizib ketish xavfini kamaytirishga olib keladi, kontsentratsiyasini ko’tarilmasligi, boshqa reaktsiyasini paydo bo’lish va texnologik protsessni buzilishlarini oldini olishga yordam beradi.
Texnologik protsessni mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash bu qo’l mexnatini mashina va mexanizatsiyalar bilash almashtirish ammiakni ishlab chiqish agregati butunlay mexanizatsiyalashgan bo’lib, texnologik protsessni hamma asosiy va yordamchi operatsiyalarida qo'l mexnati mexanizmlar bilan almashtirilgan, mexanizatsiyasi uncha muxim axamiyatga ega bo'lmagan ba'zi operatsiyalardan tashqari.
Boshqarish nuqtai nazaridan ammiak agregati qutsidagi xususiyatlarga ega: birin-ketin keladigan texnologik struktura, bunda ishdan chiqish yoki jarayonlardan birini vaqtinchalik tushirishini butun agregatni ish tartibini keskin o’zgarishga olib keladi.
Oraliq sig'imlarni yo’qligi va ba’zi bosqichlar orasidagi bog’lanishni qattiqligi: Agregatni kattaligi uni uzliksiz ishlashini taminlaydi.
Agregatni eng xavfli uchastkalardan metildietanolamini tozalash xisoblanadi, chunki u yerda atmosferaga zaxarli chiqindilar chiqadi. SHu sababli ishchi xizmatchilar tekshirish paytida va remont paytida shaxsiy ximoya vostilari bo`ladi.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoev atrof-muhitni asrash va chiqindilarni boshqarish tartibini takomillashtirish masalalari bo`yicha yig‘ilish o`tkazdi.
Tanqidiy ruhda o‘tgan yig‘ilishda 2030 yilgacha bo`lgan davrda O`zbekiston Respublikasining Atrof-muhitni muhofaza qilish konsepsiyasi hamda 2019-2028 yillarda O`zbekiston Respublikasida qattiq maishiy chiqindilar bilan bog`liq ishlarni amalga oshirish strategiyasi ijrosi qoniqarsiz deb topildi.
Xususan, atrof-muhitga salbiy ta'sirlar saqlanib qolmoqda. Atmosferaga katta miqdorda ifloslantiruvchi moddalar chiqarilmoqda. Fauna va floraga xavf ortib boryapti.
Qurilish vazirligi, Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo`mitasiga joriy yilda Toshkent, Samarqand va Andijon viloyatlarida, keyinchalik boshqa hududlarda ham qurilish chiqindisi poligonlari hamda chiqindini qayta ishlash loyihalarini ishga tushirish bo‘yicha topshiriqlar berildi. Ishlab chiqarish jarayonida ekologik normalarga rioya etish masalalari ham tahlil qilindi.
Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo`mitasi laboratoriyalarida jihozlarning 65 foizi eskirgani ko`rsatib o`tildi. Havoga ifloslantiruvchi moddalar chiqarish hajmining 60 foizi yoqilg‘i-energetika, 20 foizi tog‘-kon va metallurgiya sohasiga to`g`ri kelmoqda.
Shu bois tabiatni muhofaza qiluvchi texnologiyalarni qo`llagan sanoat korxonalarini rang‘batlantirish, chang-gaz tozalash uskunalari ishlab chiqarishni yo'lga qo'yish bo`yicha topshiriqlar berildi.
Sohada kadrlar siyosati keskin tanqid qilindi. Jumladan, malakali mutaxassislar, ilmiy-tadqiqot ishlari yetishmasligi, birorta oliy o‘quv yurtida ekologiya bo'yicha maxsus fakultet yo'qligi ko'rsatib o'tildi. Tadqiqotlarga grantlar ajratish, xorijda ilmiy xodimlar malakasini oshirish, sohaga innovatsion texnologiya va g'oyalarni jalb qilish muhimligi ta'kidlandi. (12)