Xloroz kasalligi va kelib chiqish sabablari Reja: Kirish Asosiy qism

Tok barglaridagi xloroz belgilarining ko’rinish

Shingildagi gul va meva bandlarida qo‘ng‘ir, keyin qora dog‘lar hosil bo‘ladi, yoz oxirida ularning ba’zilari to‘kilib ketadi. Zararlangan mevasi oq rangli uzum qo‘ng‘ir, qora rangli uzum qizg‘ish tusga kiradi.
Uzumboshining bandi va mevasi chirishi, shingillar to‘kilishi tufayli xosilning 30-70 foizi yo‘qolishi mumkin. Vino ishlab chiqarishda kasallikning asosiy zarari uzum xomashyosi sifatining buzilishidir. Kuchli zararlangan uzumdan olingan vinoning tiniqlanishi qiyinlashadi, ta’mi buziladi. Bunday vino oksidlanishga va bakteriyalar bilan zararlanishga moyil bo‘lib, uni uzoq muddat davomida saqlash mumkin bo‘lmaydi.
Kasallik qo‘zg‘atuvchi zamburug‘ sklerotsiylar, mo‘miyolashgan uzum mevalari hamda mitseliy shaklida zararlangan novdalar va tinim davridagi kurtaklarda qishlaydi.
Bahorda konidiyalar hosil bo‘ladi va ular yomg‘ir hamda shamol bilan barg va yosh shingillarga tushadi va ularni birlamchi zararlaydi. Konidiyalar 1-30 °S dagi suv tomchisida yoki 90 foiz va undan va yuqoriroq havo namligi kuzatilganda o‘sadi.
Kurash choralari. Un-shudring va antraknozga qarshi tavsiya qilingan barcha agrotexnik, tashkiliy chora-tadbirlarni qo‘llash; chidamli navlarni ekish; zararlangan shingillarni terib, ko‘mib tashlash; mavsumda uch marotaba: kasallikning dastlabki belgilari paydo bo‘lishi bilan uzumboshlaridagi mevalar bir-biriga tekkanda va uzum pisha boshlaganda fungitsid (“Bayleton” yoki “Botir” 25% 0,15-0,3 kg/ga) purkash tavsiya qilinadi.

3. 
   Xloroz va nekroz o'rtasidagi farq
   

Xloroz va nekrozning asosiy farqi shundaki, xloroz xlorofill miqdorining kamayishi natijasida o'simlik to'qimalarining sarg'ayishi, nekroz esa o'simlik hujayralari yoki to'qimalarining o'limidir.
O'simliklar kasallik, shikastlanish yoki ozuqa moddalarining etishmasligi natijasida turli alomatlarni ko'rsatadi. Umumiy simptomlardan ba'zilari xloroz, nekroz, sarg'ishlik, mozaika va mo'rtlik va suvni namlashni o'z ichiga oladi. Xloroz - barglarda sariq dog'lar paydo bo'lishi. Bu xlorofilllarning etishmasligi tufayli yuzaga keladi. Bundan farqli o'laroq, nekroz - bu o'simlik hujayralari yoki to'qimalarining o'limi tufayli barglarda jigarrang dog'lar paydo bo'lishi.
Xloroz o'simlik qismlarining, asosan barglari va tomirlarining sarg'ayishini anglatadi. Sariq dog'lar barglarda paydo bo'lib, mozaik naqsh beradi. Sariqlik xlorofilllarning etarli miqdori tufayli yuzaga keladi. Ko'p sabablarga ko'ra xlorofill ishlab chiqarish kamayishi mumkin. Asosiy sabablardan biri ozuqa moddalarining etishmasligi. Temir xlorofillning asosiy elementlaridan biridir. Shunday qilib, temir tanqisligi xlorozning asosiy sababidir. Bundan tashqari, xloroz kasallik, gerbitsid shikastlanishi, suvning yomon drenajlanishi, ildizlarning shikastlanishi, yuqori ishqoriylik, siqilgan tuproq va boshqalar natijasida paydo bo'lishi mumkin. Biroq, xlorozning sabablari har xil o'simlik turlaridan farq qilishi mumkin. Masalan, ba'zi o'simliklar gidroksidi tuproqlarda yaxshi o'sadi, lekin ular boshqa sabablarga ko'ra xlorozni ham ko'rsatishi mumkin.
Urug'lantirish orqali o'simliklarni etarli miqdorda ozuqa bilan to'ldirish orqali xlorozni engish mumkin. Bundan tashqari, xlorozning aniq sababini aniqlash va unga muvofiq davolash xloroz uchun eng yaxshi echimdir.