Xlorning kislorodli birikmalari

Xlor (VII) oksidi - Сl₂O₇ toza holda moysimon rangsiz suyuqlik( qaynash harorati 83°S). Qattiq chayqatilsa yoki 120 ^oS gacha qizdirilsa portlaydi. Cl₂O₇ suvda eriganida  perxlorat kislota hosil bo’ladi:

     Cl₂O₇ + H₂O = 2HClO₄

Perxlorat kislota rangsiz suyuqlik (suyuql. harorati -102 oS) oz-ozidan portlash xossasiga ega. Eng kuchli kislotalardan (K=10 ⁹ ) biridir. KClO₄ ga konsentrlangan sulfat kislota ta’sir ettirilib olinadi:

          KClO₄+H₂SO₄=KHSO₄+HClO₄

Xlor (VII) oksidini olish uchun perxlorat kislotaga fosfor(Y) oksidi ta’sir ettiriladi:

    P₂O₅ + 6HClO₄ = 2H₃PO₄  + 3Cl₂O₇

Perxloratlar portlovchi moddalar olishda ishlatiladi va ayniqsa raketa texnikasida keng qo’llaniladi.

Xlorning kislorodli kislotalari qatorida chapdan o’ngga kislota kuchi, barqarorlik va xlor  atomlarining oksidlanish darajasi ortadi. Bu birikmalarning barchasida markazoy atom sp³ gibridlangan:

 

            

          O’ngdan chapga qarab bo’lsa oksidlovchilik xossalari ortib boradi. Gipoxloritlar har qanday muhitda oksidlovchi:

                    NaClO + 2KJ + H₂O = J₂ + NaCl + 2KOH

Xloratlarning oksidlovchilik xossasi ko’proq qattiq holda kuchliroq ko’rinadi:

               KClO₃ + 3MnO₂ + 6KOH = KCl + 3K₂MnO₄ + 3H₂O

          Ishlatilishi. Bertole tuzi gugurt ishlab chiqarishda, mushakbozlik anjomlari tayyorlashda, xalq xo’jaligining turli maqsadlari uchun kerak bo’ladi.

          Ca(ClO₃)₂  g’o’za bargini to’kish uchun defoliant sifatida keng qo’llaniladi.