XivA xonligidagi Muhammadaminxon madrasasi Madrasa haqida umumiy ma'lumotlar

XivA xonligidagi Muhammadaminxon madrasasi

Madrasa haqida umumiy ma'lumotlar

• Madrasa Ichan qa'laning ģarbiy qismida Shaharning Ota darvozasidan kirib kelganda òng tomonda joylashgan
• Pishiq ģishtdan qurilgan devorlarining qalinligi 1,5 metrga boradi 2 qavatli 130 hujradan iborat bolib ma'lumotlarga qaraganda bir vaqtning òzida 260 ta talaba tahsil olgan
• 1851 yil Madrasa qurish uchun tanlov e’lon qilinadi va ustaboshi Abdulla chizgan lohiya maqul keladi
• Madrasa boshqa obidalar singari simmetrik tarhi tòģri burchakli hovlili qilib qurilgan

Peshtoqiga shunday deb yozilgan:

• Peshtoqiga shunday deb yozilgan:

Olloh taoloning inoyati bilan zamon sultoni Abulģoziy Muhammad Aminxon ibn Olloqulixon amriga binoan ushbu muqaddas madrasa yaxshiliklar maskani bolsin deya barpo etildi Hijriy sana 1270 yil

• Peshtoqning yoniga an'anaviy guldasta minoralar ishlangan
• Hovlining ikki yonida kichik peshtoqlar bor
• Birinchi qavatdagi xonalar yotoqxona va qòshimcha xona sifatida foydalanilgan. Derazalarda ganchdan ishlangan panjara bor
• Devor va tsokol orasida nam òtkazmaydigan qatlam 68 sm

O’lchamlari

Umumiy olcham 71,7× 60 metr
Ichki hovli 38× 38 metr
Peshtoq 25 metr balandlikda
1863- yil Xivaga kelgan X.Vamberi shunday deydi: Bu madrasa karvonsaroy tipida qurilgan bòlib, yonidagi minora xonning vafoti tufayli bitmay qoladi.

Madrasa uchun vaqf ham ajratilgan: 32525 tanob. Unda òstirilgan va yiģilgan hosil uchun talabalar ma’sul bòlgan. Bu yerdan har yili 12000 botmon buģdoy va 5000 tillo miqdorda daromad olingan.

• Madrasa uchun vaqf ham ajratilgan: 32525 tanob. Unda òstirilgan va yiģilgan hosil uchun talabalar ma’sul bòlgan. Bu yerdan har yili 12000 botmon buģdoy va 5000 tillo miqdorda daromad olingan.
• Har bir hujrada 2 3 ta talaba yashagan. Diniy va dunyoviy bilimlar berilgan va kòngilochar òyinlar shuningdek ashula aytish man qilingan
• Òqish muddati chegaralanmagan hatto 1 kursda 3 4 yil qolib ham ketilgan.
• Madrasa ta’limi 3 bosqichda olib borilgan: a) Boshlanģich – adno b) òrta --- avsat c) yuqori--- a’lo

a) Arab tili grammatikasi shariat qonunlari, diniy urf- odatlar, arab va fors tilidagi adabiyotlar. Qolgan boshqichlarda esa Falsafa huquqshunoslik va boshqa fanlarni òrgangan

Madrasaga 15 yoshga tolganlar qabul qilingan
Shuningdek madrasada katta kutubxona va Oliy sud binosi joylashgan

Muhammadaminxon minorasi

• Bu minora nihoyasiga yetkazilmagan . Shakli kesik konus shaklida
• 1853 yil xonning buyruģi bilan qurila boshlanga va xonning 1855 yil xonning Shimoliy Eronga yurishi oqibatida vafot etishi sabab tòxtab qolingan
• Minoraning usti qismidagi tushib ketgan koshinlar 1997 yili “Hayot” HJ quruvchilari tomonidan ta'mirdan chiqarilgan
• “Ulli minor” “Kòk minor” nomlari bilan mashhur
• Dinamik qishqarishlarga qaran xulosa qilsak minora balandligi 100 metr bòlish kerak edi
• Kòk yashil oq ranglardan keng foydalanilgan