Xitoyshunoslik

3.2 O’zbekiston Respublikasiga investitsiyalarni jalb qilishning 
asosiy yo’nalishlari 
Mamlakatimizda tarkibiy o’zgarishlarni izchil amalga oshirishda 
qulay investitsiya muhitining yaratilgani asosiy omil bo’lib kelmoqda. 
2009 yili iqtisodiyotga investitsiyalar kiritish hajmi 8,2 milliard dollarni 
tashkil etdi, bu esa 2008 yilga nisbatan 24,8 foizdan ko’p demakdir. Jalb 
etilgan xorijiy investitsiyalar hajmi 68 foizga o’sdi, eng muhimi, ularning 
asosiy qismi to’g’ridan-to’g’ri kiritilgan investitsiyalar bo’lib, ularning 
hajmi 1,8 barobar oshdi.8 Iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlarni yanada 
chuqurlashtirish, korxonalarning investitsiya faoliyatini jadallashtirish, 
ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan 
qayta qurollantirish dasturlarini amalga oshirishda xorijiy investitsiyalar, 
avvalo, to’g’ridan-to’g’ri investitsiyalarning o’rni beqiyosdir. Bunda 
ilg’or texnologiyalarni tatbiq etish, yangi ish o’rinlari yaratish va shu 
asosda mamlakat iqtisodiyotining barqaror va bir maromda rivojlanishini 
ta’minlash imkoniyati yaratiladi. Rivojlangan davlatlar tajribasi shuni 
ko’rsatadiki, chet el investitsiyasi jalb qilinishi mazkur davlatlarning 
yuksak darajada taraqqiy etishida hal qiluvchi omillardan biri bo’lgan. 
Quyida berilgan jadvalda mamlakatimizga jalb qilingan xorijiy 
investitsiyalar, shuningdek to’g’ridan-to’g’ri kiritilgan investitsiyalarni 
yillar bo’yicha o’zgarish dinamikasi keltirilgan.

---

26 
Jadvalda ko’rinib taribdiki 2009 yilda xorijiy investitsiyalar hajmi 
salkam 2,9 mlrd.AQSh doll. tashkil etan. Bu ko’rsatkich 2008 yildagidan 
1 mlrd.AQSh dollardan ortiqroq hajmda o’sgan. Bugungi kunda 
yurtimizda faoliyat ko’rsatayotgan korxonalarni jadal modernizatsiya 
qilish va texnik qayta jihozlashni ta’minlash, yuksak texnologiyalar 
asosida ishlaydigan avtomobilsozlik va gaz-kimyo, elektr texnikasi va 
to’qimachilik, 
oziq-ovqat 
va 
farmatsevtika, 
axborot 
va 
telekommunikatsiyalar tarmog’i hamda boshqa yo’nalishlardagi yangi va 
zamonaviy ishlab chiqarish quvvatlarini tashkil etishga qaratilgan faol 
investitsiya siyosatini yuritishga ustuvor e’tibor berilmoqda. Eng muhimi, 
xorijiy va mahalliy sarmoyadorlar uchun qulay, har tomonlama imtiyozli 
investitsiya muhiti yaratilgan. 
Ushbu yaratilgan investitsiya muhiti iqtisodiyotimizga jalb qilinayotgan 
xorijiy investitsiyalar hajmini yildan-yilga ortishiga olib kelmoqda.

---

27 
Jadvalda ko’rinib turibdiki, 2008 yilda jami 8483,7 mlrd.so’mlik 
investitsiya mamlakatimiz iqtisodiyoti tarmoqlarining asosiy kapitaliga
kiritilgan. Shuni alohida ta’kidlash kerakki, investitsiyalarning asosiy 
qismi iqtisodiyotning transport va aloqa tarmoqlariga yo’naltirilgan bo’lib 
u 2227,6 mlrd.so’mni yoki umumiy investitsiya hajmiga nisbatan 26,3 % 
tashkil etdi. Shuningdek yoqilg’i-energetika sanoatiga 1170,2 mlrd. so’m 
yoki umumiy investitsiya hajmiga nisbatan 13,8 %, geologiya va 
geologiya qidiruv sohasi uchun 903,8 yoki umumiy investitsiya hajmiga 

---

28 
nisbatan 10,7 % va metallurgiya sanoatiga 430,2 mlrd.so’m (5,1%) 
investitsiya kiritilgan.