Xitoy tili tarixi

   Ikkinchi  guruh    “

乃”, “而” olmoshlari gapda asosan aniqlovchi, ba’zi paytlarda 

ega vazifasini bajargan, to‘ldiruvchi bo‘lolmagan.  

(3) 

若归，试私从容问而父。Ruò guī，shì sī cóngróng wèn ér fù. – Sen uyga 

qaytgach, bu haqda sekin otangdan so‘rab ko‘r. («Tarixnoma» “Sao Syanggo tarjimai 

holi” bo‘limi)

152

  

Uchinchi gapda 

而  “父” (ota, ot so‘z tur.) dan oldin kelib, aniqlovchi vazifasini 

bajargan. Tarjimasi – “sening”.  

   Uchinchi  shaxs  kishilik  olmoshlari.  Qadimgi xitoy tilida uchinchi shaxs 

olmoshlaridan ko‘pincha quyidagilar ishlatilgan: 

1)  “

其” qí; 

2)  “

之” zhī; 

3)    “

厥” jué; 

4)  “

彼” bǐ. 

Kishilik olmoshlarning ko‘plik shakli  Zamonaviy xitoy tilida kishilik olmoshlarining 

birlik va ko‘plik shakllari mavjud va ular shakl jihatidan har xil:  

1) birlik shakli: 

我 wǒ, 你 nǐ, 他 tā; 

2) ko‘plik shakli: 

我们 wǒmen, 你们 nǐmen, 他们 tāmen.   

                                                 

150

 22,99 

 

151

 34,1338 

152

 22,111 

 

---

Qadimgi xitoy tilida esa kishilik olmoshlarining birlik va ko‘plik shakllari 

farqlanmagan. U holda ko‘plik va birlikdagi ma’noni qanday ajratish mumkin degan 

savol tug‘iladi. Buning ikki yo‘li bor: