Xitoy tili tarixi



Download 1,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/94
Sana29.12.2021
Hajmi1,05 Mb.
#83878
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   94
Bog'liq
xitoy tili tarixi

«Shijing» 

 

«Shijing» (She’rlar devoni) – to‘qqiz muqaddas kitobdan biri. M.a. XI-VII asrlarda 



shakllanib, VI-V asrlarda Konfusiy tomonidan tahrir qilinib, to‘plam sifatida nashr 

etilgan. 3000dan ortiq xalq qo‘shiqlarini o‘z ichiga olgan. Eng dastlabki she’r va 

qo‘shiqlar to‘plami hisoblanadi. Xalq, saroy va ibodat bilan bog‘liq she’riyatni o‘z ichiga 

oladi. Qadimda «Shi» deb nomlangan, konfusiyshunoslarning muqaddas devoni sirasiga 

kiradi. Hammasi bo‘lib 305 bo‘limdan iborat. «Shijing» quyidagi katta uch qismga 

bo‘linadi:  

1.  «Feng» (

风 Urflar) 

2.  «Ya» (

雅 Odalar) 

3.  «Song» (

颂 Qo‘shiqlar) 

«Feng» tarkibiga 15 ta Gofeng (

国风 Davlat urflari); «Ya» tarkibiga «Daya» (大雅

Katta Ya) va «Syaoya» (

小雅 Kichik Ya); «Song» tarkibiga «ChjouSong» (周颂), 

«LuSong» (

鲁颂) va «ShangSong» (商颂) kiradi.  

Shensi, Shansi, Xenan, Shandong va Xubey provinsiyalari hududlarida yaratilgan, 

deb taxmin qilinadi.  

 

«Shujing» 

«Shujing» («Naqllar

 

devoni» yoki «Tarix devoni»). Boshqacha nomlanishi – “Shangshu”. 



(

尚书). Unda eng qadimgi, ya’ni m.a. XXIV-VIII asrlar tarixi aks ettirilgan. An’anaga ko‘ra, 

Konfusiy tomonidan  m.a.V asrda yozilgan. Chin Shixuang(m.a.259-210)

35

 tomonidan  m.a. 



213 yilda yondirib  tashlangan, m.a. 178 yilda esa bu asarni yoddan bilgan mashxur olim Fu 

Sheng tomonidan qisman tiklangan.    



 «Shangshu» 

«Shangshu» («Tarix devoni»)ning yana bir nomi «Shu» va «Shujing»dir. «Shangshu» 

9 muqaddas kitobdan biri hisoblanadi. Bu kitobda Xitoydagi qadimiy tarixiy xujjatlar va 

qadimda mashxur bo‘lgan kitoblarning to‘plami berilgan. An’anaga ko‘ra, Konfusiy 

tomonidan tahrir qilingan. Aslida esa ayrim qismlari, jumladan, «Yaodyan» (

尧典), 


«Gaotaomou» (

皋陶谋), «YuyGong» (禹贡), «Xongfan» (洪范) kabilar konfusiyshunos 

olimlar tomonidan to‘ldirilgan. «Shangshu»ning qadimgi va zamonaviy tilda yozilgan 

nusxalari mavjud:

36

  




Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish