Xirurgik kasalliklar

Goshe kasalligi. 
Bu kasallikda bemor qonida anomal lipoidlar – kerazin 
paydo bo’lib, u retikuloendotelial xujayralari va avvalo taloq tomonidan aktiv 
tortib olinadi. Bu a’zolarda Goshe kerozin xujayralari hosil bo’ladi. Kasallik 
etiologiyasi kam o’rganilgan. Kasallikning oilaviy xarakteri xaqida axborotlar 
bor. Kasallik ikki turda: o’tkir va surunkali kechishi mumkin. O’tkir turida 
splenomegaliya va gipersplenizm tez rivojlanadi, klinik jihatidan gemorragik 
diatez bilan birga yuzaga chiqadi. Kasallikning surunkali turi bolalik yoshida 
boshlanadi, uzoq vaqt (ba’zan bir necha 10 yillargacha) davom etadi. 
Splenomegaliya rivojlanishiga qadar kasallik belgilari ifodalanmaydi. Kasallik 
belgilari rivojlanib ketgan bosqichida, gemosiderin yig’ilishi sababli qo’l 
panjalari va yuz terisi sarg’ish yoki jigar rang tus oladi. Yirik bo’g’imlar 
sohasidagi teri qizaradi va bir oz shishadi, kon’yuktiva o’ziga xos qalin tortadi, 
ba’zan sonning pastki uchdan bir qismida to’g’nog’ichsimon qoplamalar paydo 
bo’ladi. Bemorda o’rtacha anemiya, ba’zi hollarda gemorragik diatez 
simptomlari xarakterli. Ob’ektiv tekshiruvda yaqqol splenomegaliya (ba’zan 
taloq qorin bo’shlig’ini deyarli butunlay egallaydi), jigarning o’rtacha 
kattalashuvi aniqlanadi. Periferik limfatik tugunlar odatda kattalashmagan 
bo’ladi. Sariqlik va astsit, odatda bo’lmaydi. Qon tahlillarida o’rta darajadagi 
anemiya, leykopeniya, trombotsitopeniya e’tiborni tortadi. Diagnoz suyak 
ko’migi punktatida yoki taloqda Goshe xujayralari topilganda uzil-kesil 

---

531 
tasdiqlanadi. Goshe kasalligini davolashning birdan bir ta’sirchan usuli 
splenektomiya hisoblanadi. Biroq, bu ham bemorning batamom sog’ayib 
ketishiga olib kelmaydi. Operatsiyadan keyin bemorni iztirobga soladigan, 
kattalashib ketgan taloq tufayli yuzaga kelgan gipersplenizm belgilari yo’qoladi.