Xirurgik kasalliklar

Differentsial diagnostikada 
bemorni kasallik dinamikasida (2-3 soat 
ichida) tekshirish katta ahamiyatga ega. Ichak mexanik tutilib qolganda 
peristaltika aniq ko’rinadi (qovuzloqlar o’z joyini o’zgartiradi), Kloyber 

---

428 
kosachalarining joylashgan joyi o’zgaradi; gaz bo’lishiga qaramay, ingichka 
ichak diametri yo’g’on ichak diametridan hech qachon oshmaydi. Ichakning 
funktsional tutilib qolishi peristaltik to’lqinlar bo’lmasligi bilan xarakterlanadi, 
gaz va suyuqlik yo’g’on va ingichka ichaklarda joylashadi, bu manzara ko’p 
soatlar mobaynida amalda o’zgarmaydi Kloyber kosachalari sonigina oshadi va 
meteorizm ko’payadi. Aksariyat ingichka ichak diametri yo’g’on ichak 
diametridan kattarok.
Qiyin diagnostik hollarda kontrast moddalar yuborib rentgenologik 
tekshirish tavsiya etiladi. 
Qorin bo’shlig’ini odatdagi obzor tekshirishdan farqli ravishda kontrast 
modda ko’llab rentgenoskopiya qilish diagnostik imkoniyatlarini birmuncha 
kengaytiribgina qolmay, balki tutilib qolgan joyning ko’rinishi va uning 
joylashgan o’rnini aniq belgilash imkonini beradi. Bundan tashkari, Kloyber 
kosachalari, Kerking burmalari kabi simptomlar kontrast modda qo’llangan 
sharoitlarda birmuncha ravshan bo’lib qoladi. 
Endoskopik tekshirish usullari ichak tutilishi diagnozini aniqlashda katta 
yordam berishi mumkin. Rektoromanoskopiyada va kolonoskopiyada yo’g’on 
ichakda uning obturatsiyasini keltirib chiqaradigan o’smani aniqlash mumkin 
(kolonoskop yordamida yonbosh ichakning distal qismini ko’zdan kechirishga 
muvaffak bo’ladi). 
Shubxali diagnostika hollarida taktik yo’llanma hammaga ma’lum: bemor 
kasalxonaga keltirilgan vaqtdan boshlab 2 soat ichida o’tkir ichak tutilishini 
istisno qilish mumkin bo’lmasa, bemor ahvoli esa yomonlashib boraversa, 
diagnostik laparotomiya qilishga o’tiladi.