Xirurgik kasalliklar

limfa 
tomirlari va tugunlari
 
yuqori to’g’ri ichak va pastki 
tutqich arteriyalari bo’ylab joylashib, limfa anal kanali sohasidan chov limfa 
tugunlariga quyiladi. 
To’g’ri ichak faoliyati – evakuator, rezervuar va so’rish kabi 
funktsiyalardan iborat. 
Tekshirish usullari.
To’g’ri ichakni barmoq bilan tekshirish eng oddiy va 
muhim tekshiruv usuli hisoblanadi, uni bemor yonboshi bilan yotganda, tizza-
tirsagiga tiralib turgan xolatida yoki cho’kkalab turgan xolatida bajargan 
ma’qul: to’g’ri ichakdagi o’sma, yot jism, shilliq osti paraproktiti, gemorroy, 
to’g’ri ichak oqmalari, Duglas bo’shlig’i chandiqlarini paypaslab ko’rish 
mumkin. Anoskop yordamida bu patologik hodisalarni vizual ko’zdan kechirsa 

---

394 
bo’ladi, rektoromanoskopiyada esa yo’g’on ichakning yuqorida joylashgan 
bo’limlarini va hatto sigmasimon ichakdagi patologiyani ham ko’rish mumkin. 
Tug’ma anomaliyalari 
To’g’ri ichakning tug’ma anomaliyalari ichakning to’liq atreziyasi 
(yopiqligi) yoki oqmali ichak atreziyasi belgilari bilan kechadi. To’liq 
atreziyalarda bemorda ichakdan chiqish yo’llari bo’lmaydi va tashqariga 
chiqindilar chiqmaydi. 
Uning turlari to’g’ri ichak atreziyasi, orqa chiqaruv teshigi atreziyasi, orqa 
chiqaruv teshigi va to’g’ri ichak atreziyalari farqlanadi. 
To’g’ri ichak atreziyasi – orqa chiqaruv teshigining to’liq yopiqligi bilan 
kechadi. Orqa chiqaruv teshigi atreziyasida uning o’rnida yupqa teri bo’lib uni 
oson ichkariga botirish mumkin. To’g’ri ichak atreziyasida ichak o’rnida 
biriktiruvchi to’qima shakllangan bo’ladi. Orqa chiqaruv teshigi atreziyasi ayrim 
hollarda 1-3 sm li cho’ntaklar hosil qilishi mumkin. Ba’zan to’g’ri ichak 
atreziyasi to’g’ri ichak-qin oqmalari, to’g’ri ichak-siydik qopi oqmalari va 
to’g’ri ichak-uretral oqmalar xolatida ham kechadi.