Ximiyaviy bоg’lanish nazariyasi atоmlarning bir-biri bilan birikishini, ularning har qanday nisbatlarda birikavermasligini

2-Savol



3-Savol

4-Savol

Molekulasida ikkita qo'sh bog' tutgan birikmalarga dien uglevodorodlar deyiladi. Umumiy formulasi C_nH_2n-2. Molekulada qo'sh bog'ning bir-biriga nisbatan joylashishiga qarab, dienlar uch turga bo'linadi.

1. Allen turidagi dien uglevodorodlar. M-n:

>С=С=С< СН₂=С=СН₂ аllеn, propadien

СН₃-СН=С=CН₂ metilallen, butadien-1,2

2. Konyugirlangan bog' tutgan dien uglevodorodlar. M-n:

СН₂=СН-СH=CН₂ divinil, butadien-1,3

Оlinish usullari.

Dienlar tabiatda polimer sholida uchraydi. Ayniqsa ismaloq o'ti, geveya daraxtining

shirasida izopren kauchuk holida uchraydi. Dienlar asosan sintez qilib olinadi.

1.Allen turidagi dienlar olishning umumiy usuli:

2.Ajratilgan qo'sh bog' tutgan dienlarni allil galogenidlarga metallar ta'sir ettirib

olinadi:

3. Konyugirlangan q¢sh bog' tutgan dienlarni sintez qilish usullari.

a) Alkanlardan degidrogenlash bilan olish:

b) Glikollardan olish:

s)Asetilen asosida dienlar olish:

g) Propilendan va chumoli aldegididan sintez qilish.

.

d) Lebedev S.V. usuli bo’yicha olish: