Xalqaro tijorat ishi

eksportga mo'ljallangan tovarlarni ishlab chiqarishni ta'minlash uchun hujjatlar;
sotib olish uchun topshiriq - maxsulot ishlab chiqarishga kLrakli bo‘lgan matLrial va buyumlarni sotib olish uchun korxonada bLriladigan hujjat;


21-rasm. Tijorat bitimini rasmiylashtirish uchun kerakli bo'lgan
tashqi savdo hujjatlari



E

F '		1 1
Ombordan olib chiqish		Faktura
uchun		jadvali
naryad		s a

Qadoqlash bo'yicha yo'riqnoma

topshiriq

Korxonada transport ishlari naryadi

chiqarish yo'riqnomasi
ksportga
mo'ljallangan
tovarlarni ishlab
chiqarishni
ta'minlash
uchun hujjatlar:
ishlab chikarish yo'riqnomasi - mahsulotni buyurtmaga asosan sotish yoki ishlab chiqarishga mo‘ljallangan hujjat.
ombordan olib chiqish uchun naryad - korxonada beriladi va buyurtmachi tomonidan buyurtirilgan tovarlarni ombordan olib chiqish uchun ruxsat hujjati;
faktura jadvali - korxonada beriladigan mahsulotning sotilishi to’g’risidagi ma’lumot beruvchi va tijorat hisoboti uchun asos bo’luvchi hujjat hisoblanadi.
qadoklash bo'yicha yo'riqnoma - korxonada beriladigan tovarni qadoqlash bo‘yicha ma‘lumot yig‘indisi;
korxonada transport ishlari naryadi - korxonada mahsulotni transportda tashish yo‘riqnomasi hisoblanadi;
statistika va ichki ma'muriyat to'g'risidagi hujjatlar, korxonada ishlab chiqarish bo‘yicha statistik ma‘lumotlarni yig‘ish va boshqa ma‘muriy vazifalar uchun qo‘llaniladi.
Tovarni jo'natish uchun tayyorlash hujjatlari rasmda ko'rsatilgan
22-rasm Tovarni jo'natish uchun tayyorlash hujjatlari

vositasini jo’natish vaqtini belgilovchi hujjat.
Xujjat yo'riqnomasi - eksport qiluvchining mahsulotni transportlash bo‘yicha talablari.
Mahsulotni etkazib berish topshirig'i, tovarni havo bo’ylab etkazib berish - yuk etkazib beruvchi tomonidan taqdim qilinuvchi hujjat, bu mahsulot to‘g‘risida to‘liq ma‘lumotdir, avia yuk tashish varaqasini tayyorlash uchun qo‘llaniladi.
Yuk tashish orderi (mahalliy yuk tashish uchun) - mahalliy yuk tashish bo‘yicha yo‘riqnoma, masalan, korxona omboridan yukni etkazib beruvchining omborigacha tovarni etkazib berish uchun hujjat.
Jo'natish orderi - yuk etkazib beruvchining xaridorga yuk jo‘natilganligi to‘g‘risidagi beriladigan hujjat.
Jo'natilganlik tug'risida ma'lumotnoma - sotuvchi yoki yuk etkazib beruvchining shu hujjat orqali yukni qabul qiluvchiga ma‘lum qilishi.
Xujjatlarni taqsimlanishi to'g'risida xabarnoma.
Chet el savdosi hujjatlarini tayyorlash uchun javobgar tomonning bu hujjatlarni asil nusxasi va ular soni to‘g‘risida ma‘lumot beruvchi xabarlar to‘plami.
Etkazib berish ruxsatnomasi - xaridor tomonidan taqdim qilinuvchi hujjat bo‘lib, sotuvchining tovarni etkazib berishga tayyor ekanligini ma‘lum qiluvchi ma‘lumot olgandan so‘ng tovarni jo‘natish ruxsatnomasi.
Tijorat hujjatlari
Bu hujjatlar tovarning narx - navosini miqdoriy va sifat ko‘rsatkichlarini belgilab beradi. Bu hujjatlarni sotuvchi rasmiylashtiradi, o‘z navbatida xaridor esa to‘lovlarni to‘laydi.

23. 
    rasm Tijorat bitimini rasmiylashtirish uchun kerakli bo'lgan
    

tijorat hujjatlari

Tijorat hisobi(schyoti) - etkazib berilgan mahsulot uchun to‘lanadigan pul miqdorini aniqlovchi asosiy hisob-kitob hujjati bo‘lib, sotuvchi tomonidan xaridorga taqdim etiladi. Xujjatda tovar birligi va umumiy narhi, tovarni etkazib berish bazis shartlari, hisob-kitob usuli va ko‘rinishi, bank muassasi haqida ma‘lumot, yukni tashish shartlari, sug‘urta va sug‘urta badallari, hisob varaqalari (ko‘p nusxada, 25 tagacha) yoziladi.
Bajaradigan vazifalariga qarab, hisob-kitoblarning quyidagi turlarini ko‘rsatish mumkin: xisob-kitob faktura, hisob kitob-spetsifikatsiya, dastlabki hisob-kitob.