Xalqaro huquqni muhofaza qiluvchi tashkilotlar

 
Yevropa 
politsiya 
muassasasi 
bu 
–  davlatlar  politsiya 
organlarining: 
1) transmilliy uyushgan jinoyatchilik, 
2) xalqaro terrorizm, 
3)  xalqaro  xarakterdagi  boshqa  "og‘ir  turdagi  jinoyatlarga": 
narkotiklar  savdosiva  boshqalarning  Yevropa  miqyosida  oldini  olish  va 
ularga  qarshi  kurashishda  amaliy  yordam  ko‘rsatish  va  axborot 
ta‘minotiga  mo‘ljallangan  huquqni  muhofaza  qiluvchi  muaasasa 
hisoblanadi. 
 
Yevropol "Yevropa Ittifoqi" tashkiloti doirasida tuzilgan va faoliyat 
yuritib  keladi,  bundan  kelib  chiqadiki  uning  faoliyati  uning  barcha  a’zo 
davlatlari  hududida  amalga  oshiriladi.  Biroq  yuridik  shaxs  huquqlari 
nuqtai 
nazaridan 
Yevropa 
Ittifoqiga 
kirmaydigan 
("uchinchi") 
davlatlarbilan  ham,  shuningdek,  xalqaro  tashkilotlar  va  muassasalar,  shu 
jumladan, Interpol bilan ham hamkorlikni yo‘lga qo‘yishi mumkin
60
.  
                     
60
  См.:  Грибовская  Н.Н.  Практика  взаимодействия  МВД  России  и  Европола  //  Законодательство, 
2007. - № 1. – С. 79-82. 

---

99 
 
Yevropol  tashkil  etilish  vaqtida  (XX  asrning  90-yillarida)  Yevropa 
Ittifoqi  jinoyat-huquqiy  sohada  qonunlar  chiqarish  vakolatiga  ega 
bo‘lmagan. Shu sababga ko‘ra Yevropolni a’zo davlatlar o‘rtasida 1995-
yilda imzolangan va 1998-yilda kuchga kirgan maxsus xalqaro shartnoma 
(qisqacha  “Yevropol  to‘g‘risida  Konvensiya”  Yevropapolitsiya  idorasini 
tuzish to‘g‘risida Konvensiya") orqali ta’sis etilgan.  
Keyinchalik  Yevropol  to‘g‘risida  Konvensiyaga  bir  necha  bor 
o‘zgartirish  va  qo‘shimchalar  kiritilgan  bo‘lib,  ular  jumladan 
Yevropapolitsiya 
idorasi 
vakolatini 
kengaytirishga 
yo‘naltirilgan 
(Yevropol vakolatiga qo‘shimcha jinoyat turlarining kiritilishi, unga a’zo 
davlatlarga  jinoyat  ishini  qo‘zg‘atish,  jinoiy  tergovni  o‘tkazish  va 
muvofiqlashtirish  to‘g‘risida  so‘rovlar  bilan  murojaat  etish  huquqi  va 
boshqalar berildi.).  
Yevropol  to‘g‘risida  Konvensiyani  qayta  ko‘rib  chiqish  uni 
imzolash  kabi  alohida  barcha  a’zo  davlatlar  tomonidan  imzolanishi  va 
ratifikatsiya  qilinishi  lozims  bo‘lgan  maxsus  xalqaro  shartnomalar 
(qo‘shimcha  protokollar)  orqali  amalga  oshirilgan.  A’zo  davlatlar 
aksariyat  hollarda  ratifikatsiya  jarayonini  cho‘zib  yuborganliklari  bois, 
Yevropol huquqiy maqomi to‘g‘risidagi zarur islohotlar bir necha yillarga 
ortga surilgan. 
Bu Yevropa Ittifoqiga  unga 1997-yilgi (Amsterdam) va 2001-yilgi 
(Nitssa)  shartnomalari  bilan  berilgan  jinoyat-huquqiy  sohada  yangi 
qonunchilik  vakolatidan  foydalanga  holda  qayd  etilgan  Konvensiyani 
bekor  qilish  va  uni  qayta  ko‘rib  chiqilishi  milliy  ratifikatsiyani  talab 
etmaydigan yuridik majburiy akt bilan almashtirishga undadi.  
Kengashning  2009-yil  6-apreldagi  "Yevropapolitsiya  idorasi