Xalqaro huquqni muhofaza qiluvchi tashkilotlar

 
78
См.: Strengthening OLAF, European Anti-Fraud Office/Report with Evidence. - London, 2004. - P. 7.
 

---

113 
 
sodir  etilgan  jinoyatlar),  tashqi  tergov  (YI  moliyaviy  manfaatlariga 
qarshi a’zo davlatlar fuqarolari tomonidan sodir etiladigan jinoyatlar); 
- OLAF xodimlari tergovni o‘tkazishda Mustaqildirlar; 
-  OLAF  faoliyatini  nazorat  qilish  maxsus  ta’sis  etiladigan  Nazorat 
Qo‘mitasi tomonidan amalga oshiriladi (4-modda); 
- OLAF komissiya tomonidan Yevropa parlamenti va kengashining 
roziligiga  asosan  5  yil  muddatga  qayta  tayinlanish  imkoniyati  bilan 
tayinlanuvchi Bosh direktor tomonidan tayinlanadi (5-modda); 
 
1999-yil  29-apreldagi  qarordan  tashqari  boshqa  qator  hujjatlar 
OLAF faoliyatining huquqiy asoslarini tashkil etadi. 
 
Jumladan,  1999-yil  25-maydagi  Yevropa  parlamenti,  Yevropa 
Ittifoqi  kengashi  va  Firibgarlikka  qarshi  kurashish  bo‘yicha  Yevropa 
byurosi  –  OLAFning
79
  ichki  tergov  komissiyasi  o‘rtasidagi  kelishuvni 
alohida  qayd  etish  joiz  bo‘lib  unga  ko‘ra  ishtirokchilar  quyidagilar 
xususida kelishuvga erishdilar: 
 
-  YIning  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va  muassasalari 
OLAF bilan hamkorlik qilishi, Shuningdek o‘z faoliyati to‘g‘risida zarur 
ma‘lumotni taqdim etishi lozim; 
 
- OLAF xodimlari firibgarlik, korrupsiya yoki YI xodimlarining o‘z 
ichki  kasb  vazifalarini  bajarishda  nomaqbul  xulq  atvorlari  to‘g‘risida 
ma‘lumotga ega bo‘lganda ichki tekshiruvni o‘tkazishlari lozim. 
 
-  ichki  tergovni  boshlash  to‘g‘risida  YIning  tegishli  institutlari 
ixtisoslashtirilgan organlari va muassasalari rahbarlari xabardor qilinadi; 
 
-  YIning  tegishli  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va 
muassasalarining  xavfsizlik  xizmatlari  OLAF  bilan  birgalikda  amalga 
oshiruvchi ichki tergovga yordam ko‘rsatishlari lozim; 
 
-  OLAF  YIning  tegishli  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va 
muassasalari  bilan  to‘la  maxfiylik  va  tergov  tugallangunga  qadar 
ma‘lumotlarni oshkor etmaslik asosida axborot almashinadi; 
 
- Tergov olib borilgan YIning tegishli institutlari ixtisoslashtirilgan 
organlari va muassasalari xodimlari harakatlarida jinoyat tarkibi mavjud 
bo‘lmaganda  tergov  OLAF  direktorining  qarori  bilan  tugatiladi  va  bu 
to‘g‘risida  YIning  tegishli  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va 
muassasalari raxbarlari xabardor qilinadi; 
 
-  YIning  tegishli  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va 
muassasalarining 
firibgarlik, 
korrupsiya 
yoki 
YI 
moliyaviy 
                     
79
Interinstitutional  Agreement  of  25  May  1999  between  the  European  Parliament,  the  Council  of  the 
European  Union  and  the  Commission  of  the  European  Communities  concerning  internal  investigations  by  the 
European Antifraud Office (OLAF) // Official Journal - L 136, 31.5.1999. - Р. 15-19. 

---

114 
 
manfaatlariga  zarar  etkazuvchi  boshqa  noqonuniy  harakatlarni  sodir 
etgan  xodimlarini  daxlsizlikdan  maxrum  etish  masalasini  hal  etish 
OLAF  direktori  tomonidan  milliy  huquqni  muhofaza  qiluvchi  organlar 
bilan hamkorlikda hal etiladi.  
 
OLAF  tomonidan  tergovni  amalga  oshirishning  protsessual  tartibi 
YI  Kegashining  (EVRATOM)  1999-yil    25-maydagi  1074/1999-sonli 
Firibgarlikka  qarshi  kurashish  bo‘yicha  Yevropa  byurosi  (OLAF) 
tomonidan amalga oshiriladigan tergovlar to‘g‘risidagi Reglamenti
80
, va 
Yevropa  Hamjamiyatlari,  Yevropa  Parlamenti  va  Kengashining 
1073/1999-sonli  1999  yil  25  maydagi  Firibgarlikka  qarshi  kurashish 
bo‘yicha  Yevropa  byurosi  -  (OLAF)  tomonidan  amalga  oshiriladigan 
tergovlar to‘g‘risidagi Reglamenti
81
 bilan tartibga solinadi. 
 
Ikkala  reglament  ham  OLAFning  maqsad  va  vazifalarini 
aniqlashtiradi, tergovlarning turi va ularning tavsifini (ma’muriy, ichki, 
tashqi)  belgilaydi,  tergovlarni  boshlash  va  tugatishning  protsessual 
tartibini  o‘rnatadi,  tergov  harakatlarini  o‘zkazish  qoidalarini  belgilaydi, 
YIning  institutlari  va  ixtisoslashtirilgan  tashkilotlariga  OLAF  da 
aniqlangan  firibgarlik  va  korrupsiya  holatlari  to‘g‘risida  ma‘lumot 
taqdim etish majburiyatini yuklaydi. 
 
Firibgarlikka  qarshi  kurashish  bo‘yicha  Yevropa  byurosi(OLAF) 
o‘z  faoliyatini  yuqorida  qayd  etilgan  reglamentlardan  bevosita  kelib 
chiquvchi asosiy prinsiplarga tayangan holda amalga oshiradi. 
 
Firibgarlik  va  YI  moliyaviy  manfaatlariga  boshqa  tajovuzlarga 
qarshi 
kurashning 
oshkoralik 
prinsipi 
Yevropa 
hamjamiyati 
institutsiyaviy  tuzilmasi  sifatida  OLAFga  nisbatan  qo‘llanilganda 
YIning 
tegishli 
institutlari 
ixtisoslashtirilgan 
organlari 
va 
muassasalarining 
firibgarlik, 
korrupsiya 
yoki 
YI 
moliyaviy 
manfaatlariga 
zarar 
etkazuvchi 
boshqa 
noqonuniy 
harakatlar 
aniqlanganda  tegishli  ma‘lumotlarni  va  bu  to‘g‘risidagi  materiallarni 
OLAFga yuborishlari zarurligini anglatadi. (№№ 1073/1999, 1074/1999  
reglamentlarining  7  moddasi),  boshqa  tomondan  OLAF  firibgarlik, 
korrupsiya  yoki  YI  moliyaviy  manfaatlariga  zarar  etkazuvchi  boshqa 
noqonuniy  harakatlar  aniqlanganda  Mustaqil  tarzda  ma’muriy,  ichki 
yoki  tashqi  tergovni  qo‘zg‘atishi  va  aybdorlarni  aniqlashga  kirishishi 
lozim.  
                     
80
См.: Council Regulation (Euratom) No 1074/1999 of 25 May 1999 concerning investigations conducted 
by the European Anti-Fraud Office (OLAF). // Official Journal - L 136, 31.5.1999. - Р. 8-14.
 
81
  См.:  А.Волеводз.  Международные  правоохранительные  организации:  учебное  пособие  –  М., 
Проспект, 2011. С.92. 
 

---

115 
 
 
Tergovlarni  o‘tkazishda  qonuniylik  prinsipi  yuqorida  qayd  etilgan 
qarorlar  va  reglamentlar  qoidalarining  tergovni  amalga  oshiruvchi 
OLAF  mansabdor  shaxslari  tomonidan  qat‘iy  va  izchil  bajarilishi 
lozimligini anglatadi. 
 
Tergovni  o‘tkazishda  Mustaqillik  prinsipi.Komissiyaning  1999-yil 
28-  apreldagi  qarorining  3-moddasiga  muvofiq  OLAF  ma’muriy 
tergovni  (ya’ni  OLAFning  ichida  o‘z  xodimlariga  nisbatan  tergovni), 
ichki  ya’ni  (YIning  institutlari  ixtisoslashtirilgan  organlari  va 
muassasalari  ichida  o‘tkaziladigan  tergov),  tashqi  tergovlarni  amalga 
oshirishda  Mustaqildir
82
.  OLAFning  to‘la  Mustaqilligi  aynan  shunda 
ifodalanadi.