Xalqaro baholash tizimlari fanidan mustaqil ta’lim topshiriqlari

PISA (inglizcha - Programme for International Student Assessment) – turli davlatlarda 15 yoshli o‘quvchilarning savodxonligini (o‘qish, matematika, tabiiy fanlar) hamda bilimlarini amaliyotda qo‘llash qobiliyatini baholovchi dastur.
Bu dastur 3 yilda bir marotaba o‘tkaziladi. Dastlab 1997-yilda ishlab chiqilgan va 2000-yilda birinchi marta qo‘llanilgan. Bu dastur boʻyicha har uch yilda oʻquvchilarning bilimini baholash maqsadida sinovlar oʻtkaziladi. Hozirgi kungacha jami 7 marta (2000, 2003, 2006, 2009, 2012, 2015 va 2018 yillar) PISA dasturi boʻyicha testlar oʻtkazilgan boʻlib, keyingi sinovlar 2021 yilda boʻlishi rejalashtirilgan. Mamlakatimiz ham 2021 yildan bu dasturga qoʻshilishga tayyorgarlik koʻrmoqda.

Xalqaro talabalarni baholash dasturi (PISA) Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) tomonidan aʼzo va aʼzo boʻlmagan davlatlarda 15 yoshli maktab oʻquvchilarining oʻquv faoliyatini oʻlchash orqali taʼlim tizimini baholashga moʻljallangan butun dunyo boʻylab tadqiqotidir. matematika, tabiatshunoslik va o‘qish bo‘yicha.[1] Birinchi marta 2000 yilda ijro etilgan va keyin har uch yilda bir marta takrorlangan. Uning maqsadi mamlakatlarga o'zlarining ta'lim siyosati va natijalarini yaxshilashga imkon berish uchun taqqoslanadigan ma'lumotlarni taqdim etishdan iborat. U muammolarni hal qilish va bilishni o'lchaydi.

PISA va shunga o'xshash ta'lim darajasining xalqaro standartlashtirilgan baholashlari milliy va xalqaro darajada ta'lim siyosatini ishlab chiqish jarayonida tobora ko'proq foydalanilmoqda.
PISA umumiy, xalqaro miqyosda kelishilgan doirada muntazam baholash orqali ta'lim tizimi faoliyatining milliy monitoringi orqali taqdim etiladigan ma'lumotlarni kengroq kontekstda belgilash uchun ishlab chiqilgan; Talabalarning o'rganishi va boshqa omillar o'rtasidagi munosabatlarni o'rganish orqali ular "mamlakatlar ichida va mamlakatlar o'rtasidagi chiqishlardagi o'zgarishlar manbalari haqida tushuncha berishlari" mumkin.
1990-yillargacha Yevropaning bir necha davlatlarida milliy testlardan foydalanilgan. 1990-yillarda oʻnta mamlakat/mintaqada standartlashtirilgan baholash joriy etildi, 2000-yillarning boshidan esa yana oʻnta davlat bunga amal qildi. 2009 yilga kelib, faqat beshta Evropa ta'lim tizimida talabalar milliy bahosi yo'q edi.
Ushbu xalqaro standartlashtirilgan baholashlarning ta'lim siyosati sohasidagi ta'siri yangi bilimlarni yaratish, baholash siyosatidagi o'zgarishlar va milliy ta'lim siyosatiga tashqi ta'sir ko'rsatish nuqtai nazaridan sezilarli bo'ldi.

4-topshiriq. Xalqaro baholash dasturlarining ta’lim tizimi uchun qo’shayotgan hissasi qanday deb o’ylaysiz? Yutuq hamda kamchiliklarini yoriting.
So‘nggi yillarda mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar natijasida ulkan iqtisodiy o‘sish ko‘rsatkichlariga erishilayotganligi barcha sohalarda malakali kadrlar va yetuk mutaxassilarga bo‘lgan talabni yanada oshirmoqda. Bu o‘z-o‘zidan o‘quvchilarimizning darslarga qiziqish xususiyatini oshirish va o‘qituvchilarning har tomonlama ta’limtarbiyaga e’tiborini kuchaytirishni talab etadi. Yuqoridagi talablarning ta’lim tizimi uchun juda muhim ekanligi, aksariyat xorijiy davlatlardagi kabi ta’lim va fan sohalari rivojlanishini baholash va monitoring qilish orqali ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan ilg‘or tajribalarni sohaga jalb qilish kerakligini anglatadi.