103
Quvada "Shahriston" tarixiy-me`morial majmuasi kabilar yaratildi. Samarqand,
Buxoro, Xiva, Farg’ona davlat muzey - qo’riqxonalari ta`mirlandi. Xaq amaliy
san`ati muzeyi, O’zbekiston davlat san`at muzeylari boyitilmoqda. Bunday
ishlarning natijasida xalqimizning tarixiy xotirasi tiklanmoqda, millatimiz o’zligini
anglamoqda, kecha u kim bo’lgani va ertaga kim bo’lishi haqida o’ylashga imkon
yaratilmoqda.
Madaniy-ma`rifiy muassasalar faoliyatining hozirgi
shakllari va mazmunini
istiqlol yo’lidan odimlayotgan O’zbekiston xalqi ma`naviy hayoti, tarixiy-madaniy
tajribasi, turmush tarziga, xalq ma`naviy muhitiga yanada muvofiqlashtirish,
mavjud imkoniyatlardan va jahon tajribasidan keng foydalanish ma`naviyatimizni
ravnaq toptirish yo’lidagi dolzarb vazifalardan biridir.
Shuning uchun madaniy ma’rifiy muassasalar majmuiga kiruvchi
madaniyat uylari faoliyati tarmog’ini kengaytirish unda faoliyat olib borayotgan
hodimlarning bilim va
saviyasini qayta tekshirib, yanada chuqurlashtirish moddiy
texnik ba’zasini boyitish muhimdir.
Biz madaniyat uylari va madaniyat saroylari deganda alohida tushuncha
va mohiyatga ega bo’lgan madaniy targ’ibot markazini anglashimiz kerak. Har bir
jamiyatda yuzaga keladigan muammo va uning yechimlari unda olib borilayotgan
islohotlarning to’g’ri bajarilishiga bog’liq, bu esa zarurat tug’iladigan vazifalarni
oldimizga qo’yaveradi. Shunday ekan bugungi kunda
jamiyat rivojlanishi inson
ehtiyojlarining qondirilishi va uni har tomonlama rivojlantirilishiga bog’liq.
Ijtimoiy-madaniy muassasalar inson ma`naviy ehtiyojlarini qondirishda muhim
o’rin tutadi.
Ayrim ijtimoiy-madaniy muassasalar tizimiga mansub kishilarning soni
kamligi birinchi navbatda, ularning ehtiyoj va qiziqishlari o’z faoliyatiga to’g’ri
kelmasligidadir. Ijtimoiy-madaniy
muassasa hodimlari aholi yoki guruhlarning
talab, qiziqish va ehtiyojlari haqida to’liq ma`lumotga ega bo’lmaydilar. Bu,
avvalo, muassasaning o’z faoliyati sohasida aholiga kam ma`lumot yetkazayotgani
uchundir.
Natijada, qiziqish, ehtiyojlarga ega bo’lgan aholi madaniyat
muassasalarida o’zlari uchun kerakli, qiziqarli mashg’ulotlar yo’q degan fikrda
104
yuradilar, ko’p hollarda u yerdan kutganini topa olmaydilar va ular targ’ib
qilayotgan tadbirlarda qatnashmaydilar.
Shuning uchun, aholining ehtiyoj va qiziqishlarini o’rganish ijtimoiy
madaniy
faoliyatning mazmun, usul, shakl va vositalarini aniqlashda nafaqat
nazariy, balki amaliy ahamiyatga ham egadir.
Ijtimoiy-madaniy muassasalarning xususiyatlaridan biri unga ixtiyoriy
ravishda tashrif buyurish hamdа dam olishni mazmunli o’tqazishdir.
Ijtimoiy-madaniy muassasa hodimining vazifasi qatnashuvchining qiziqishi
va ehtiyoj mazmunini aniqlab, unga yuqori malakali madaniy xizmat ko’rsatishdir.
Inson doimiy ravishda tashqi dunyo bilan aloqada bp’lib, undan o’zi uchun
muhim narsalarni olishga harakat qiladi. Ehtiyojlarni qondirish yo’lida albatta,
inson muloqotga muhtoj bo’ladi va ehtiyoj inson faolligining omili bo’lib uni
faoliyatga chorlaydi.
Bu holat inson faolligini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Insonning faoliyati uning xulq-atvori talablari asosida shakllanishi mumkin.
Insondagi dangasalik yoki mazmunsiz vaqt o’tkazish
holatlarini uning ichki
dunyosi hamda tashqi ta'sirning uygunlashuvi natijasida bartaraf etish mumkin.
Shunda maqsadga intilish, irodalilik prinspiallilik va biron bir maqsadga
erishish istagi va qaror paydo bo’lishi mumkin.
Ehtiyojning paydo bo’lishiga va uning qondirilishiga ma`lum bir hissiy
holatlar ham o’z ta`sirini ko’rsatishi mumkin.
Ehtiyojlarni bir necha guruhlarga bo’lish mumkin. Inson ehtiyojlari ijtimoiy-
tarixiy shart-sharoit vа madaniy ehtiyojlar ta`sirida shakllangan. Ehtiyojlar moddiy
va ma`naviy ko’rinishlarga ega. Moddiy ehtiyojlar
inson hayoti uchun kerak
bo’ladigan narsalarni qondirishga qratilgan ehtiyojlardir: oziq-ovqat, uy jihozlari,
kiyim-kechak hamda ishlab chiqarish va ishlatish uchun kerakli bo’lgan buyumlar
(ishlab chiqarish vositalari, transport va boshqalar).
Do'stlaringiz bilan baham: 
