X. X. Komilova, U. A. Vohidova


-chizma.  Qadimiy Misr qonunlarning proporsiyalari



Download 5,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/176
Sana30.12.2021
Hajmi5,72 Mb.
#94397
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   176
Bog'liq
Loyihalash. Komilov X.X, Vohidova U.A 4b631a0a8fb34a58d740b2e5322954ea

8-chizma.  Qadimiy Misr qonunlarning proporsiyalari
Kichkina  kvadratlaming  uchlari  va  tomonlari  kesishgan 
nuqtalaming  orasidagi  inasofalar  sakkiz  o‘sa  borayotgan  izlangan 
proporsional  kattaliklarni  hosil  qiladi:  R,  J,  E,  N,  O,  S,  C,  A.  Bu 
tuzilishda  katta  kvadratga  hosil  bo‘lgan  uchburchaklar  Gizadagi 
klassik  piramidalar  tomonlariga  geometrik  o ‘xshash.  Qonuniy 
turdagi  haykal  va  relyeflar  uchun  figuraning  maksimal  o ‘lchami 
katta  kvadratning  tomonidir  (M).  Figura  ayrim  elementlarining 
joylashishi,  ya’ni  burun,  og‘iz,  bo‘yin,  yelka va  b.  sakkiz ketma-ket 
o‘sayotgan  kattaliklar  bilan  belgilanadi.  Ammo,  odam  tanasining 
proporsional  nisbatlari  bolalar figurasi  xossalari  hisobga olinmagan. 
Rassom ayol  va erkak,  kattalar va bolalaming figuralarini  bir qonun 
bo'yicha  tasvirlangan,  faqat  bittalari  kattaroq,  boshqalari  esa 
kichikroq  bo‘lgan.  Masalan,  Fir’avn  yoki  zodagon  qulga  nisbatan 
bir necha karra kattaroq qilib tasvirlangan.
Qadimgi 
Yunoniston 
tarixchisi 
Diodor 
Sitsiliyskiyning 
ma’lumoti bo‘yicha misrliklar figurani 21,25  bo‘lakka bo'lishgan va 
uning  asosida  asar  yaratishgan.  Bu  son  ko‘p  vaqt  davomida 
olimlarni  shubhalantirgan.  Misrshunos  Lepsiusning  tadqiqotlari 
natijasida  bu  son  rasshifrovka  qilingan.  Misr  qonuniga  binoan 
qoMning  o‘rta  barmog‘i  o‘lchov  birligi  bo‘lgan.  Figura  19  ta  teng
60


qismlarga  bo‘lingan,  2,25  qismi  esa  -   an’anaviy  bosh  kiymiga 
to ‘g‘ri kelgan.
Qadimgi  Misf  maktabining  rasm  solish  usullarini  tahlil  etib, 
greklar  odam 
figurasini  tasvirlash  muammolariga  yangicha 
kirishganlar.  Grek  rassomlaming  fikri  bo‘yicha  hayotda  eng  go‘zal 
va mukammal  mavjudot -  odamdir,  ya’ni  tana shakllari  go‘zal  ayol 
va mushaklari rivojlangan erkakdir. Tabiatni o‘rganib va yalang‘och 
odam  tanasi  go‘zalligini  tahlil  etib,  ular  shunday  ko‘p  go‘zal  to- 
monlarini  topishganki,  hatto  xudolarni  odamlarga  o'xshatib  tas- 
virlashgan.  Ularning  da’volariga  ko‘ra  olamda  qat’iy  qonuniyatlar 
ustunlik qiladi va go‘zallikning mohiyati  izchillik tartib, simmetriya, 
yaxlit  va  bo‘lakning  garmoniyasi  va  matematik  nisbatlarni  to ‘g‘- 
riligidadir.
Grek  san’atining  asosiy  prinsipi  -   odam  barcha  narsalaming 
m e’yori.  Bu  falsafa  Qadimgi  Yunoniston  san’atining  asosi  bo‘lgan. 
Mashhur  m e’morlar  binoning  ustun  va  kapiteliylarining  propor- 
siyalarini  yaratishda  ham  odam  tanasining  tuzilish  qonuniyatlariga 
rioya qilishgan.
61


0 ‘rta  asrda  Yevropada  cherkov  odamning  moddiy  va  ruhiy 
hayotida  hukumronlik  qilgan.  Odamning  tanasi  gunohli  deb 
hisoblangan.  Tor  lif,  taxlamali  uzun  shlyefli  yubka,  bel  chizig‘i 
ko‘krakning  pastida  b o iib ,  figurani  kontrast  qismlarga  bo‘ladi 
(1  :6 ) (9-chizma).
Uyg‘onish  davrida  insonga  bo‘lgan  qiziqish  tiklandi,  go‘zallik 
ideali  o‘zgardi.  Kiyimlar  kengaydi,  ochiq  tor  lif,  keng  yelka,  keng 
yenglar,  hajmiy yubka odat bo‘ldi. Bel chizig‘i tabiiy joyida va  1  :  3 
nisbatni hosil qildi (10-chizma).

Download 5,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   176




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish