X to‘xtaboyev kimyo 9

2- rasm. Osh tuzi kristalining tuzilishi.
3- rasm. Suv
moleku lasining
qutbli ko‘rinishi.
http:eduportal.uz

---

23
erigan da ionlarga ajraladi, ammo tuzlar va ishqorlarning suvda 
erishida sodir bo‘lgan hodisadan farq qiladi:
–
.
Vodorod x lorid suvda eriganda molekulasidagi vodorod 
elektro nini qoldirib, suv molekulasiga ko‘chib o‘tadi. Natijada 
xlor da 1 ta elektron ortiqcha bo‘lgan xlor ioni va 1 ta proton 
(vo dorod atomining yadrosi) qo‘shilgan h
3
O
+
(gidroksoniy) ioni 
hosil bo‘ladi. Demak, suvda hCl, hBr, h
2
S, hNO
3
, h
2
SO
4
va 
boshqa kislotalar eriganda h
3
O
+
(gidroksoniy) ioni hosil bo‘ladi:
h
3
O
+
→→
h
+ 
+ h
2
O.
Gidroksoniy ioni suv va vodorod ionini hosil qiladi.
Donor-akseptor bog‘lanish mavzusini o‘rganish davomida 
siz h
3
O
+
ni donor-akseptor bog‘lanishli modda ekanligini 
bilib olgansiz. Kislotalarning dissotsiatsiyalanish tenglamasini 
qisqaroq ko‘ ri nish da yo zish odat tusiga kirgan. 
hCl 
→→
h
+ 
+ Cl
–
; hNO
3
→→
h
+ 
+ NO
3
–
;
h
2
SO
4 
→→
2h
+
+ SO
2–
4
.
bKM elementlari. Elektrolit, noelektrolit, har xil modda lar 
eritmalarining elektr tokini o‘tkazishini sinay olish. Elektrolitik 
dissotsiatsiyalanish, elektrolitik dissotsia tsiya lanish nazariyasi, 
kation, anion, ion, ionli kristall panjaralar, gidroksoniy.
4- rasm. Osh tuzining
 
suvda erishi.