X. Sanoqulov, D. Xodiyeva. M. Satbayeva mehnat va uni 0 6qitish metodikast

Uyga vazifani mustahkamlash.
Asosiy qism: 
25 daqiqa
Aqliy hujum.
Mavzuni bayon qilish.
Amaliy ish.
Yakuniy qism: 
15 daqiqa
Yangi mavzuni mustahkamlash.
0 ‘quvchilar bilimini baholash.
Uyga vazifa berish.
Darsning borishi
Tashkiliy qism:
• Salomlashish;
• davomatni aniqlash;
• uy vazifasini tekshirish;
• ish joyi, ish quroli va materiallarini tayyorlash.
Asosiy qism: Aqliy hujum
0 ‘qituvchi darsning boshlanishida o‘quvchilami kitob muqovasi 
haqidagi bilim va tasavvurlarini aniqlaydi.
- Kitob bizga nima uchun kerak?
- Kitobni qanday asraymiz?
- Kitob bizga do‘st bo‘la oladimi?
- Kitobni to‘g‘ri saqlash haqida nimalami bilasiz?
Qog‘ozdan kitob uchun muqova yasash haqida tushunchalar 
beriladi. Bunday foydali buyum tayyorlash orqali oila mablag‘iga o ‘z 
hissalarini qo‘shishIari mumkinligini aytiladi, buning uchun qog‘oz- 
dan kitob uchun muqova yasash taklif etiladi.
Yangi mavzu bayoni:
Kitoblarni muqovalab foydalanish ularning umrini yanada uzay-

---

tiradi. Kitob uchun muqovani o‘z qo‘IIarimiz bilan tayyorlashimiz 
ham mumkin.
Amaliy ishni boshlashdan oldin o‘quvchilaming darsga tayyorligi 
o‘qituvchi tomonidan kuzatiladi, zarur ish materiallari tanlab olinadi.
Amaliy ish: 
(darslik bilan ishlash)
Kitob uchun muqova yasash bosqichlari darslikdan kuzatiladi va 
bajariladi.
• 
Kitob uchun muqova yasash uchun birinchi kvadrat shaklidagi 
karton turi tanlab olinadi;
• Kartondan o'lcham olish va kartonning to‘rt tomonini o'lcham 
asosida burchak qilib kesiladi;
• Hosil bo‘lgan shaklni yon tomonlarining kesilgan qismini ichki 
qismiga qaratib buklanadi;
• Tayyor bo‘lgan shaklning o‘rtasini belgilab, o‘tkir tig‘Ii buyum 
yordamida o‘rtasi sindiriladi;
• Muqovaning singan qismidan teng ikkiga to ‘rtburchak shakliga 
keltirib buklanadi;
• Xuddi shu bosqichni keyingi uchlarida ham takrorlab, yuqoridagi 
uchlarini ichki qismiga buklab qo‘yiladi.

---

• 
Kitob uchun muqova tayyor bo‘ldi. Muqovani old tomonini 
pastga qilib qo‘yib ochiladi va ichki qismiga yelim surtiladi va muqo­
va yopiladi, bu ish old tomoniga ham takrorlanadi. Kitob press ostida 
quritiladi.
Yakuniy qism.
Dars yakunida bajarilgan ishlar ko‘rsatilib, o‘quvchilar bilan birga- 
likda tahlil qilinadi.
Har bir o‘quvchilar bajargan ishlariga qarab izohli baholanadi.
Uyga kitob uchun muqovani mukammal yasash, afce'f yodlash 
vazifasi beriladi.
Muqovalami yasash ishlarini boshlashdaii oldin 
0
‘quvchilami bos- 
maxonaga ekskursiyaga olib borish, undan keyin suhbat o‘tkazish kerak. 
Suhbat jarayonida 
0
‘qituvchi o‘quvchilar yozuvning paydo bo‘lishi, kitob 
ishlab chiqarish texnologiyasi borasida qanday bilimga ega ekanliklarini 
aniqlaydi. U o‘quvchilaming bilimlariga tayanib, ulami to‘ldiradi, 
aniqlashtiradi va tizimga soladi. Suhbat jarayonida u qog‘ozdan yasalgan 
ko‘pgina narsalar: daftarlar, kitoblar, rasmli albomlar mustahkamroq 
material-karton bilan muhofaza qilinmasa tezda eskirishi, iflos boMishi, 
yaroqsiz holga kelishi mumkinligini tushuntiradi.
Savollar
1. Qog‘ozning turlari va xususiyatlari qanday?
2. Kartonning turlari va xususiyatlari qanday?
3. Qog‘oz va kartonga ishlov berish usullari?
4. Qog‘oz bilan ishlashda qanday asboblardan foydalaniladi?