Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

Поляризацияли усул Ж. Андертоном томонидан 1891да таклиф 
қилинган, 1935 йилга келиб Е. Лэнд поляризациялинган плѐнка яратиши 
билан бу усул оммавийлашиб кетди. Ишлаш принципи – чап ва ўнг 
стереожуфтликлар бир вақтда турли поляризацияланган бурчак остида 
проекцияланади. Томоша эса мос фильтрли кўзойнак билан амалга 
оширилади.
Растрли стереоусул. Биринчи марта кўзойнаксиз 3 ўлчамли тасвир 
ҳосил қилиш ва кўриш усулини Бертье ва Лизеганлар 1896 йилда таклиф 
қилишган. Ушбу усул асосида ѐруғликни сўндирувчи параллел растр ѐтади. 
Ушбу технология принципи 5.24-расмда кўрсатилган. 
5.32.расм. Линзали растр ѐрдамида стереотасвир ҳосил қилиш. Чап кўз 
учун тасвир шартли равишда қизил ранг билан, ўнг кўз учун эса кўк ранг 
билан белгаланган. 
 
Ўз ўрнида савол пайдо бўлади. Бундай турдаги тасвирларни қандай экранлар 
(монитор, дисплей) намойиш қила олади? Бир 3D дисплей сифатида 3D 
тасвирларни кўзойнакларсиз ѐки қўшимча қурилмаларсиз намойиш қила 
оладиган ҳар қандай турдаги дисплейларни тушунамиз.
3D дисплейлар технологияси бўйича 4 турга бўлинади.
1. Стереоскопик. Чап ва ўнг кўзлар учун алоҳида бўлган тасвирларни 
намойиш қилади. 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
149 
2. Мультикўринишли. Бир нечта кетма кет бўлган ракурслар намойиши 
орқали ҳажмли тасвир намойиш қилади.
3. Голографик. Узлусиз бўлган ѐруғлик сигналлари ѐрдамида 3 ўлчамли 
тасвир ҳосил қилади. 
4. Волюметрик. Тасвирни векторлар ѐки нуқталар ҳаракати ѐрдамида 
ҳосил қилиб 3 ўлчамлилик ҳиссини беради. 
Назорат саволлари 
1. Ер усти телевидениесининг янги авлодини яртилишига асосан қандай 
омиллар сабаб бўлди? 
2. DVB-T2 янги стандарти ишлаб чиқилганда унга қандай талаблар 
қўйилди?