‘z b e k is t n r espu blik asi o L iy va ‘rta m axsus ta’ L i m vazirlig I

Pedagogikaning  boshqa  fanlar  bilan  aloqasi. 
Ijtimoiy  tarbiya 
mohiyatini  ilmiy  jih a td a n   asoslash  m a ’lum  pedagogik  hodisaning 
muayyan  vaziyatlarda  namoyon boMish  qonuniyatlarini bilishni taqozo 
etadi.  Bizga m a’lumki,  pedagogik hodisa  murakkab tuzilmaga ega bo‘lib, 
uning umumiy mohiyatini toMaqonli anglash uchun bir qator fanlarning 
imkoniyatlariga tayaniladi.  Ana  shu  nuqtayi  nazardan  pedagogika  fani 
bilan  quyidagi  fanlar  o ‘rtasida  yaqin  aloqadorlik  mavjud:
1.  Falsafa  — shaxs  rivojlanishi jarayonining  dialektik xususiyatlari, 
muayyan  pedagogik g‘oya,  qarash  hamda ta ’limotlarning falsafiy jihatlari 
kabi  masalalarni  tahlil  etishga  imkon  beradi.
2.  Iqtisod — ta ’lim  muassasalarining faoliyatini yoMga qo‘yish,  o ‘quv 
binolarini  qurish,  t a ’lim-tarbiya jarayonlarini  tashkil  etish  va  ularning 
m oddiy-texnika  va  zamonaviy  texnologiyalar  bilan  jihozlash  kabi 
masalalarning  iqtisodiy jihatlarini  anglashga  xizmat  qiladi.
3.  Sotsioloeiva  —  ijtimoiy  munosabatlar  m azm uni,  ularni  tashkil 
etish shartlari-xususida  m a’lumotlarga ega boMish asosida ta ’lim-tarbiya 
jarayoni  ishtirokchilarining o ‘zaro munosabatlarini samarali tashkil etish 
uchun  imkoniyat  yaratadi.
4.  Etika— shaxs  m a ’naviyatini shakllantirish,  unda eng oliy  insoniy 
sifatlar,  axloqiy  ong  va  m a ’naviy-axloqiy  madaniyatni  tarbiyalashda 
m uhim   o ‘rin  tutuvchi  nazariy  g‘oyalarni  pedagogik  jarayonga  tatbiq 
etishda  alohida  o ‘rin  tutadi.
5.  Estetika  —  shaxs  tom onidan  go ‘zallikning  his  etilishi,  unga 
in tilish i,  s h u n in g d e k ,  u n d a   estetik  didn i  ta rb iy a la sh d a   m u h im  
y o ‘nalishlarni  aniqlashga  xizmat  qiladi.
6.  Fiziologiva—  o ‘quv-tarbiya  jarayonida  bolalarning  fiziologik, 
a n a to m ik   xususiyatlarining  inobatga  olinishi  uchun  boshlang‘ich 
asoslarni  beradi.
7.  Gigiyena  —  o ‘quvchilarning  salomatligini  muhofazalash,  ularni 
jinsiy jihatdan  t o ‘g ‘ri shakllantirishda  nazariy va amaliy g ‘oyalari bilan 
yordam  beradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

8.  Psixologiva  — shaxsda m a’naviy-axloqiy,  ruhiy-intellektual,  hissiy- 
irodaviy sifatlarni  tarkib  toptirish  uchun  zamin  yaratadi.
9.  T a rix   —  p e d a g o g ik a   f a n i  t a r a q q i y o t i ,   t a ’l i m - t a r b i y a  
jarayonlarining  d inam ik,  dialektik  xususiyatlarini  inobatga  o lish, 
shuningdek,  xalq  pedagogikasi  g ‘oyalarini  kelgusi  avlodga  uzatish 
uchun   yo'naltiriladi.
10.  M adanivatshunoslik  —  o 'q u vch ilard a  insoniyat  t o m o n i d a n  
yaratilgan  moddiy va m a ’naviy madaniyat  asoslari  haqidagi  tasavvurni 
shakllantirish,  ularda  madaniy  xulq-atvor  xislatlarini  tarkib  toptirish 
uchun  xizmat  qiladi.
11.  Tibbiv  fanlar — shaxsning  fiziologik-anatomik jihatidan  t o ‘g ‘ri 
rivojlanishini  t a ’minlash,  uning  organizmida  namoyon  b o ‘layotgan 
ayrim  nuqsonlarni  bartaraf  etishga  amaliy  yondashuv,  shu nin gd ek, 
nuqsonli bolalarni o ‘qitish  hamda tarbiyalash  muammolarini  o ‘rganishda 
ko‘maklashadi.