Mazkur "Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish
to`g`risida"gi qonunning 3-moddasida "Hayvonot dunyosiga nisbatan mulkdorlik"
masalasi ko`rsatilgan. Jumladan unga asosan:
Hayvonot dunyosi davlat mulki - umummilliy boylik bo`lib, undan oqilona
foydalanilishi lozim va u davlat tomonidan muhofaza qilinadi.
Shunday ekan, hayvonot dunyosi obyektlariga nimalar kirishini bilib olish
zarur. Ushbu qonunning 4-moddasida quyidagicha ta'riflangan.
Hayvonot dunyosi obyektlari quyidagilardan iborat:
kelib chiqishi hayvonlarga mansub bo`lgan organizmlar - sut emizuvchilar,
parrandalar, sudralib yuruvchi hayvonlar, ham quruqlikda, ham suvda yashovchi
hayvonlar, baliqlar, umurtqasizlar
va ularning populyatsiyalari;
yovvoyi hayvonlardan tashkil topadigan tabiiy hayvon galalari yoki ularning
har qanday tudalari;
yovvoyi hayvonlarning kamyob yoki yo`qolib ketish xavfi ostida bo`lgan
turlari;
yovvoyi hayvonlar yashash faoliyatining mahsulotlari.
Ta'kidlash o`rinliki, amaliyotda har doim ham hayvonot dunyosini muhofaza
qilishga, undan oqilona estetik maqsadda foydalanishga e'tibor berilmaydi.
Shuning uchun ham hayvonot dunyosini muhofaza qilishning quyidagi tadbirlarini
amalga oshirish maqsadga muvofiqdir. Ushbu holat qonunning 30-moddasida
quyidagicha ko`rsatilgan.
Hayvonot dunyosini muhofaza qilish:
hayvonot dunyosi obyektlarini muhofaza qilish, ulardan oqilona foydalanish
va ularni takror yetishtirish qoidalari va
normalarini belgilash;
hayvonot dunyosidan foydalanishda cheklashlar va
taqiqlar belgilash;
hayvonot dunyosidan o`zboshimchalik bilan foydalanishning va undan
foydalanish borasida belgilangan tartibni boshqacha
buzishlarning oldini olish;
hayvonlarning yashash muhiti, ularning urchishi shart-sharoitlari va ko`chib
yurish yo`llari muhofaza
qilinishini tashkil etish;
xo`jalik va boshqa faoliyatni amalga oshirish, transport vositalaridan
foydalanish paytida hayvonlar nobud bo`lishining oldini olish;
alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar
barpo etish;
kamyob va yo`qolib ketish xavfi ostida turgan hayvon turlarini tutqunlikda
urchitish;
hayvonlar kasallikka chalinganda, ularning tabiiy ofatlar va boshqa sabablar
oqibatida nobud bo`lishi xavfi tug`ilganda ularga
yordam berish;
hayvonot dunyosini muhofaza qilish tadbirlarini asoslashga qaratilgan ilmiy-
tadqiqotlarni tashkil etish;
hayvonot dunyosini muhofaza qilish bo`yicha boshqa tadbirlarni o`tkazish
yo`li bilan amalga oshiriladi.
Hayvonot dunyosidan foydalanuvchi subyektlar yuridik va jismoniy
shaxslar, fuqarolar hamda jamoa birlashmalari hayvonot dunyosini hamda uning
yashash muhitini muhofaza qilish sohasida ham e'tiborli huquq va majburiyatlarni
amalga oshirishlari zarur. Jumladan fuqarolar va jamoat birlashmalari:
hayvonot dunyosini va uning yashash muhitini muhofaza qilish tadbirlarini
amalga oshiradilar;
hayvonot dunyosini muhofaza qilish sohasidagi davlat dasturlari ruyobga
chiqarilishiga ko`maklashadilar;
ekologiya sohasida jamoatchilik ekspertizasini o`tkazadilar;
jamoatchilik nazoratini amalga oshiradilar;
hayvonot dunyosini muhofaza qilish sohasidagi axborotni qonun xujjatlarida
belgilangan tartibda oladilar;
hayvonot dunyosiga va uning yashash muhitiga yetkazilgan zararni qoplash
masalasini qo`yadilar;
qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquq va majburiyatlarni amalga
oshiradilar.
Shu bilan birga hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish
sohasida davlat boshqaruvini olib borilishi ham katta ahamiyatga ega.
Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish sohasida davlat
boshqaruvi
O`zbekiston
Respublikasi
Vazirlar
Mahkamasi,
O`zbekiston
Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish ko`mitasi, O`zbekiston Respublikasi Davlat
o`rmon ko`mitasi, mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan ularning
vakolatlari doirasida amalga oshiriladi.
Zero, hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish ustidan
davlat nazoratini olib borish ham ushbu muammo bilan bog`liq ko`pgina
masalalarni hal etishga yordam beradi.
Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish ustidan davlat
nazorati mahalliy davlat hokimiyati organlari, O`zbekiston Respublikasi Tabiatni
muhofaza qilish davlat ko`mitasi tomonidan qonun hujjatlarida belgilangan
tartibda amalga oshiriladi.
Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish ustidan irodaviy,
ishlab chiqarish va jamoatchilik nazorati qonun hujjatlariga muvofiq amalga
oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: