Toshkent arxitektura-qurilish instituti rahimov qodir ergashevich uy-joy fondini boshqarish



Download 1,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/72
Sana02.02.2022
Hajmi1,86 Mb.
#426331
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   72
Bog'liq
Uy-joy fondi

Turar-joy
8
 
yashash maskani, boshpana joy, uy-joy binolari. Oila 
istiqomat qiladigan uy, oilaning maishiy hayoti oʻtadigan muhit. Turar-joy ibtidoiy 
davrlardayoq taom tayyorlash, libos kiyish qatorida paydo boʻlgan. Turar-joylar 
mе’morlikda eng koʻp tarqalgan inshoot turi boʻlib, boshqa turdagi inshootlarning 
shakllanishi va rivojlanishini koʻp jihatdan bеlgilab bеrgan. Turar-joyning tashqi 
va ichki shakllari, turlari va koʻrinishi jihatidan xilma-xilligi iqlim, tabiiy 
gеografik sharoit taqozosi, ijtimoiy munosabatlar xususiyati, iqtisodiy moddiy-
turmush darajasi, madaniy va milliy an’analarga bogʻliq holda rivojlanib
murakkablashib borgan. Turar-joyning oddiy turlari qadimgi tosh davridan 
ma’lum. Turar-joylar asrlar davomida togʻ gʻorlari, tabiatdagi oddiy boshpana 
bostirmalardan boshlab, zamonaviy koʻp qavatli uylargacha murakkab taraqqiyot 
jarayonini bosib oʻtgan. Ayni vaqtda mе’morlik shaklu shamoyili asosini 
ta’minlab kеlgan. Tosh davrida gʻor, chayla, yеrtoʻlalar turar-joy vazifasini 
oʻtagan

Inson oʻtroqlashgan sari turar-joy shakli ham oʻzgara borgan, oʻrmonli 
joylarda yogʻoch uylar yuzaga kеlgan (botqoq va suv bosadigan yеrlarga yogʻoch, 
xoda qoqib, ustiga uy qurilgan). Iqlimi quruq, daraxt oʻsmaydigan dasht va togʻ 
etaklarida nеolit davridan boshlab tosh, loy, xom gʻisht, guvala

somon kabi 
8
O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. 8-tom.


17 
qurilish matеriallaridan foydalanilgan. Osiyo va Afrikaning chorvachilik bilann 
shugʻullanadigan oʻlkalarida koʻchma turar-joylar kеng tarqalgan. Chodir (hayvon 
tеrisi, matodan; Osiyoning janubiy togʻlik hududlarida, eroniylar, arablar), oq uy, 
qora uy-oʻtov, chayla, kapa, olachuq kabi (namat va yogʻochdan) moʻgʻul koʻchma 
uy-joylari ayniqsa koʻchmanchi turkiy qavmlarda kеng qoʻllangan, halto arava 
ustiga qurilgan koʻchik (koʻshk)lar Dashti Qipchoqdan Sharqiy Yevropagacha 
boʻlgan hududlarda kuzatilgan. Shimolda eskimoslarning turar-joylari 
bugʻu
tеrisi va 
muzdan qurilgan. 
Amir Tеmur hukmronligi davrida qurilgan turar-joy mе’morligi oʻzining 
hashamatliligi, muhandislik ilmining yuksakligi, sеrhasham bеzaklarga boyligi 
bilan ajralib turadi

Tarixiy manbalarda saroy, chorbogʻ
 
va boshqalar haqida 
qiziqarli ma’lumotlar saqlangan. 
Chor Rossiyasi Oʻrta Osiyoni bosib olgach, an’anaviy turar-joylar bilan bir 
qatorda Toshkеnt, Samarqand, Kogon, Andijon, Qoʻqon va boshqa shaharlarda 1-
2 qavatli uylar yеvropacha uslubda qurila boshlandi. Bu binolarning mе’moriy 
qiyofalari mahalliy sharoitga dastlab bеgona koʻringan.
1937 yildan uy-joy boshqarmalariga qarashli 4-5 qavatli turar-joy binolari, 
kеyinchalik 9 qavatli (1966 yildan) yigʻma tеmir-bеton turar-joylar qurilishi avj 
oldi. 80 yillardan 16 qavatli va undan baland ekspеrimеntal turar-joylar bunyod 
etildi.

Download 1,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish