Tasdiqlayman” Yangiqo‘rg‘on axborot texnologiyalari texnikumi direktori

Almashtirish usullari. Almashtirish (podstanovka) usullarining mohiyati bir alfavitda yozilgan axborot simvollarini boshqa alfavit simvollari bilan ma’lum qoida bo‘yicha almashtirishdan iboratdir. Eng sodda usul sifatida to’g’ridan – to’g’ri almashtirishni ko‘rsatish mumkin. Dastlabki axborot yoziluvchi A0 alfavitning S0i simvollariga shifrlovchi А1 alfavitning S1i simvollari mos quyiladi. Oddiy holda ikkala alfavit ham bir xil simvollar to‘plamiga ega bo’ishi mumkin.

Ikkala alfavitdagi simvollar o'rtasidagi moslik ma’lum algoritm bo‘yicha K simvollar uzunligiga ega bo’lgan dastlabki matn To simvollarining raqamli ekvivalentlarini o‘zgartirish orqali amalga oshiriladi.

Almashtirish usullariga Monoalfavitli almashtirish, Polialfavitli almashtirish usullari kiradi. Eng mashhur usullardan biri bu VIJINER usuli.

Almashtirish usulining kamchiligi sifatida dastlabki va berilgan matnlar statistik xarakteristkalarining bir xilligidir. Dastlabki matn qaysi tilda yozilganligini bilgan kriptoanalitik ushlab qolingan axborotlarni statistik ishlab, ikkala alfavitdagi simvollar o‘rtasidagi muvofiqlikni aniqlashi mumkin.

Polialfavitli almashtirish usullari aytarlicha yuqori kriptobardoshlikka ega. Bu usullar dastlabki matn simvollarini almashtirish uchun bir necha alfavitdan foydalanishga asoslangan.

Polialfavitli almashtirish usullarining kriptobardoshligi oddiy almashtirish usullariga qaraganda aytarlicha yuqori, chunki ularda dastlabki ketma-ketiikning bir xil simvollari turli simvollar bilan almashtirilishi mumkin. Ammo shifrning statistik usullariga bardoshliligi kalit uzunligiga bog’liq.