Talaba huquqi va vazifasi

Ruda konlariningo’ziga xos xususiyatlari.

Ruda konlari quyidagi o’ziga xos xususiyatlari bilan ko’mir konlaridan farqlanadi: ko’mirga nisbatan ancha katta qattiqlik va tirnovchanlikka ega. Ko’pchilik rudalarning qattiqlik koeffisienti 8 - 12, ayrimlarniki esa 15 - 20 va undan ham katta bo’ladi. Rudaning ushbu xususiyatlari ko’mirnikidan bir necha barobar katta bo’lganligi sababli uni massivdan ajratib olish uchun burg’ilab-portlatish usuli qo’llaniladi va ko’mirda qo’llaniladigan mexanizasiya hamda transport vositalariga qaraganda o’zgacha vositalardan foydalaniladi;

- ruda tanalari yotish elementlarining turli-tumanligi standart texnologik qaror qabul qilish, konni ochish va uni qazishga tayyorlash sxemalari va qazish tizimlarini tanlab olishga katta ta'sir ko’rsatadi;

- ruda tarkibidagi foydali komponent, shuningdek, minerallarning ruda tanasi hajmi bo’yicha o’zgaruvchanligi turli bloklardan qazib olingan va turli tarkibdagi rudalarni omuxtalash asosida foydali komponent miqdorini o’rtachalashtirish zaruriyatini tug’diradi;

- ruda bo’laklarini ruda tushirgichlar orqali o’z og’irlik kuchi ostida 100m va undan ko’p chuqurlikdagi pastki gorizontlarga tushirilganda maydalanib ketishining kamligi. Bu xususiyat konni ochish va bloklarni qazishga tayyorlash jarayonlariga ta'sir ko’rsatadi;

- kon-geologik sharoitlar va texnologik jarayonlarni borishi to’g’risidagi ma'lumotlarning kamligi ularni tezkor nazorat qilish ishlarini qiyinlashtiradi;

- ba'zi rudalarning o’z-o’zidan yonish va qisqa vaqt davomida jipslashishga moyilligi massivdan ajratib olingan rudani magazinlashtirilgan qazish tizimi orqali qazib olishni inkor etadi;

- ko’pgina rudalarning ko’mirga nisbatan yuqori qiymatga ega bo’lishi ularni yuqori darajada va sifatli qazib olishga qat'iy talablar qo’yadi.