Strategik menejment

 

 

 

---

18 

Strategiyani boshqarish ijrochilari 

Firmaning  ijrochi  direktori  strategiya  bo’yicha  eng  ta’sirli  va  javobgar  menejer 

hisoblanadi.  Asosiy  direktor  lavozimi  iazifalarini  qo’yuvchi  funktsiyalarni 

bajarishni ko’zda tutadi. U maqsadlarni belgilaydi, strategiya-ni, uni bajarish yo’llarini 

ishlab chiqadi. 

Ishlab chiqarish, marketing, moliya, xodimlar va boshqa funktsiyalar bo’yicha vitse-

prezidentlar  ham  strategiya  ishlab  chiqadilar  va  uni  amalga  oshirish  bo’yicha  javobgar 

hisoblanadilar. Har bir menejer o’zining javobgarlik sohasi bo’yicha strategiyani ishlab 

chiqadi va uning bajarilishini kuzatib boradi. 

Diversifikatsiyali  kompannyalarda  bir  necha  tarmoqlarda  boshqaruv  talab  etilib, 

strategiya bo’yicha menejerlarning 4 darajasi mavjud: 

-ijrochi direktor yoki yuqori boshqaruv pog’onasi rahbari; 

-alohida korxonalarning foyda va zararlari uchun javobgar menejerlar; 

-muayyan ishlab chiqarish bo’linmasi bo’yicha funktsional menejerlar; 

-asosiy tezkor bo’linmalar va mintaqaviy bo’limlar menejerlari. 

Xususiy  kompaniyalar  va  korxonalarda  odatda  strategiya  bo’yicha  bitta  yoki 

ikkita menejer bo’ladi 

Strategik menejer va qo’yiladigan asosiy talablar. 

Bugungi  kunda  murakkab  va  tez  o’zgaruvchan  vaziyatda  raqobatlashish  uchun 

firma strategiyani ishlab chiqishini boshqaruvchilarni strategik menejerlarni aniqlab olishi 

lozim. Ularning vazifasi butun tashkilot  faoliyatining  ma’lum  bir  yo’nalishda  borishini 

ta’minlashdir (ular kunincha kompleks menejerlar, deb ataladi). Ular biznesning ayrim 

fuiktsiyalari  (xodimlar,    ta’minot,  ishlab  chiqarish,  savdo,  mijozlarga  xizmat 

ko’rsatish, hisob) bajarilishini taminlanishi   funktsion menejerlardan farq qiladi va 

butun tashkilotni strategik jihatda boshqarib, kompaniyada  o’ziga xos o’rin egallaydi. 

E.Vrappning  fikricha  (Chikago  universiteti),  eng  omadli  strategik  menejerlar 

quyidagi hislatlarga ega bo’lishi kerak: 

- ko’p narsadan yaxshi xabardor bo’lishlari; 

- o’z vaqti va kuch-quvvatini boshqara olishlari, 

- yaxshi siyosatchi bo’lishlari (konsensus topa olishlari); 

- ekspertlarga o’xshab «bir narsaga yopishib olmasliklari»; 

- dasturni xususiy yo’nalishlarda ilgari sura olishlari lozim. 

Ko’p narsadan xabardor bo’lish boshqaruvning turli pog’onalarida keng ko’lamli 

boshqaruv  qarorlarini  qabul  qila  olishga  imkon  beradi.  Menejerlar  tashkilotning  turli 

qismlarida  axborot  manbalari  tarmog’ini  tashkil  qilishlari  kerak,  bu  ularga 

voqelikdan tez xabardor bo’lib turish imkonini beradi. 

Ular o’z vaqti va kuch-quvvatini turli ishlar, qarorlar muammolar o’rtasida to’g’ri 

taqsimlay  olishlari  kerak.  Shuningdek,  qachon  javobgarlikni          taqsimlash  kerakligi, 

qaysi paytda xususiy muammolarga aralashish kerakligini bilishlari lozim. 

---

19 

Yaxshi  siyosatchi  o’z  fikrlari  asosida  konsensus  topa  olish  san’atini 

egallagan  bo’lishi,  ularni  o’z  obro’-e’tibori  bilan  ilgari  surish  uchun  tazyiq 

ko’rsatmasligi  kerak.  U  diktator  kabi  emas,  balki  koalitsiyaning  a’zosi  yoki  rahbari 

sifatida ish tutishi lozim. 

O’zgaruvchan  dunyo  strategik  menejerdan  moslashuvchanlikni  talab  qiladi.  U 

manevrlarga  va  vujudga  kelgan  vaziyatga  moslashshpga  tayyor  turishi  kerak.  Bu  esa 

firma ma’lum bir maqsadlarsiz ish yuritsa-da, biroq ularni o’zgartirishga tayyor turishi 

kerakligini anglatadi.