Statistik fizika nazariy fizikaning asosiy tarkibiy qismlaridan biri bo’lib, juda ko’plab zarralardan tashkil topgan fizik tizimlar (makrotizimlar) xususiyatlarini o’rganish bilan shug’ullanadi

34.146.Termodinamik munosabatlar. Gibbs-Gelmgols tenglamalari. Termodinam ik xarakteristik funksiyalar o'zaro bog'langandir. A gar ulardan birortasi ma’lum bo'lsa, qolganlarini aniqlash mumkin. I-hol. Erkin energiya F=E-TS berilgan bo'lsa, u holda ichki energiya E ni hisoblash mumkin. Entropiya S ni topib, o'rniga qo'yish natijasida ichki energiya quyidagiga teng bo'ladi:
(1) II-hо1.Gibbs termodinamik potensiali berilgan bo'lsa, u holda entalpiya ni hisoblash mumkin. Entropiyani(1)dan topib, o'rniga qo'yish natijasida entalpiyani aniqlash mumkin: (2) (1) va (2) tenglamalar Gibbs-Gelmgols tenglamalari
deb yuritiladi. Agar T=0 da va bo'lishini hisobga olsak, u holda (1) va (2)larning um um iy yechimi quyidagi ko'rinishni oladi: (3)
(4). (3) va (4) ifodalar ichki energiya va entalpiyaning tem peraturaga bog'liqligi berilganda erkin energiya va Gibbs termodinamik potensialini topish m um -
kinligini beradi. Gibbs-Gelmgols tenglamalari yordamida, izotermik jarayonda m exanik kuchlarni va izoterm ik-izobarik jarayonda nom exanik kuchlarning bajargan maksimal ishini hisoblash mumkin. Agar sistema izotermik holda F₁ erkin energiyali F₂ holatdan erkin energiyali holatga o'tsa, u holda bajarilgan ish erkin energiyaning kam ayishi hisobiga o'tadi:
Gibbs-Gelmgols tenglamasi (1)ga asosan quyidagi ifodani
olamiz: bu yerda ~ ichki energiya kamayishi izoxorik jarayonda reaksiya vaqtida ajralibchiqqan issiqlik miqdoriga teng: U holda
(5) ifoda har qanday izotermik jarayonda sistemaning hamma
kuchlarga qarshi bajargan to'la ishi uchun G ibbs-G elm gols tenglamasi bo'lib hisoblanadi.
Agar sistema izobarik—izotermik holda energiyali holatdan energiyali holatga o'tsa, u holda mexanik bo'lmagan kuchlarning bajargan ishi Gibbs energiyasining kam ayishi hisobiga o'tadi:

Gibbs-Gelmgols tenglamasi (2)ga asosan

tenglam ani olamiz. Bu yerda Q_p - izobar jarayonda issiqlik effekti: