Sanoat iqtisodiyoti va menejmenti

 
Venchur
 
firma
 
–
 
tijorat
 
bilan
 
shug’ullanuvchi
 
ilmiy
-
texnik
 
firma
, 
yangi
 
texnologiyalar
 
va
 
mahsulotlarni
 
daromadlarni
 
avvaldan
 
belgilamagan
 
holda
 
ishlab
 
chiqish
 
va
 
qo’llash
 
bilan
 
shug’ullanadi
 (
tavakkalchilikka
 
asoslangan
 
kapital
 
qo’yilmasi
).
 
Dividend
 
- 
aktsiyadorlik
 
jamiyati
 
foydasining
 
bir
 
qismi
, 
har
 
yili
 
soliqlarni
 
to’lash
, 
ishlab
 
chiqarishni
 

---

kengaytirish
, 
zahiralarni
 
to’ldirish
, 
obligatsiyalar
 
bo’yicha
 
foizlar
 
to’lash
 
va
 
direktorlarni
 
mukofotlashdan
 
so’ng
 
aktsiyadorlar
 
o’rtasida
 
taqsimlanadi
.
 
Jismoniy
 
eskirish
 
–
 
mehnat
 
vositalarining
 
foydalanish
 
va
 
tabiat
 
kuchlari
 
ta’siri
 
ostida
 
moddiy
 
jihatdan
ye
mirilishi
. 
Mehnat
 
vositalarining
 
ma’naviy
 
eskirishi
 
ularning
 
to’liq
 
jismoniy

eskirishdan
 
oldindanroq
, 
ishlab
 
chiqarish
 
ko’rsatkichlari
 
yuqoriroq
 
va
 
tejamkor
 
bo’lgan
 
mashina
 
va
 
qurilmalar
 
paydo
 
bo’lishi
 
tufayli
 
yuz
 
berishi
 
mumkin
.
 
 
Ijara
 
- 
mulkni
 
ma’lum
 
bir
 
haq
 
to’lash
 
evaziga
, 
vaqtinchalik
 
foydalanishga
 
berish
 
to’g’risidagi
 
shartnomaga
 
asoslangan
 
holda
 
yollash
.
 
Ilmiy
-
texnik
 
salohiyat
–
 
mamlakatdagi
 
fan
, 
texnika
 
va
 
muhandislik
 
ishlarining
 
rivojlanish
 
darajasi
, 
jamiyatning
 
fan
-
texnika
 
muammolarini
 
hal
 
qilish
 
uchun
 
mavjud
 
resurs
 
va
 
imkoniyatlarining
 
umumiy
 
tavsifnomasi
.
 
Investitsion
 
siyosat
 
–
 
kapital
 
qo’yilmalarning
 
eng
 
ustivor
 
yo’nalishlarini
 
tanlash
, 
iqtisodiyot
 
samaradorligini
 
oshirish
, 
sarflangan
 
har
 
bir
 
so’mga
 
mahsulot
 
o’sishi
 
va
 
milliy
 
daromadning
 
eng
 
yuqori
 
ko’rsatkichlariga
 
erishish
.
 
Investitsiyalar
 
- 
mamlakat
 
ichkarisi
 
va
 
tashqarisida
 
yangi
 
korxona
 
yaratish
 
va
 
mavjud
 
korxonalarni
 
zamonaviylashtirish
, 
eng
 
yangi
 
texnika
 
va
 
texnologiyalarni
 
o’zlashtirish
, 
ishlab
 
chiqarish
 
darajasini
 
oshirish
 
va
 
foyda
 
olish
 
maqsadida
 
uzoq
 
muddatli
 
mablag’lar
 
kiritilishi
.
 
Investor
 
- 
biron
-
bir
 
faoliyatga
, 
korxonaga
 
foyda
 
olish
 
maqsadida
 
uzoq
 
muddatli
 
kapital
 
kiritishni
 
amalaga
 
oshiruvchi
 
xususiy
 
tadbirkor
, 
tashkilot
 
yoki
 
davlat
.
 
Injiniring
 
- 
tijorat
 
asosida
(
shartnoma
 
shaklida
) 
turli
 
xil
 
muhandislik
-
maslahat
 
xizmatlari
 
ko’rsatilishi
.
 
Innovatsiya
 
- 
jamiyat
 
rivojlanishi
 
bilan
 
o’zgarib
 
boruvchi
 
inson
 
ehtiyojlarini
 
qondirishga
 
oid
 
yangiliklar
, 
ularni
 
yaratish
, 
tarqatish
 
va
 
foydalanish
 
jarayonini
 
majmuasi
.
 
Infratuzilma
 
- 
sanoat
(
yoki
 
biron
-
bir
 
boshqa
) 
ishlab
 
chiqarishi
 
hamda
 
aholiga
 
xizmat
 
ko’rsatuvchi
 
xo’jalik
 
tarmoqlari
 
majmuasi
. 
Transport
, 
aloqa
, 
savdo
, 
moddiy
-
texnik
 
ta’minot
, 
fan
, 
ta’lim
, 
sog’liqni
 
saqlashni
 
o’z
 
ichiga
 
oladi
.
 
Ishlab
 
chiqarish
 
quvvati
 
–
 
asosiy
 
ishlab
 
chiqarish
 
va
 
aylanma
 
fondlar
, 
shuningdek
, 
moliyaviy
 
resurslardan
 
iloji
 
boricha
 
to’liq
 
va
 
oqilona
 
foydalangan
 
holda
 
ishlab
 
chiqarish
 
mumkin
 
bo’lgan
 
mahsulotning
 
maksimal
 
hajmi
.
 
Ishlab
 
chiqarish
 
rentabelligi
 
–
 
umumiy
(
balans
) 
foydaning
 
asosiy
 
ishlab
 
chiqarish
 
fondlari
 
va
 
normalashtiriluvchi
 
aylanma
 
mablag’larning
 
o’rtacha
 
yillik
 
qiymatiga
 
nisbati
 
sifatida
 
aniqlanuvchi
 
ishlab
 
chiqarish
 
samaradorligi
 
ko’rsatkichi
.
 
Ishlab
 
chiqarish
 
tuzilmasi
–
 
korxonaning
 
mahsulot
 
ishlab
 
chiqarish
 
jarayonida
 
bevosita
 
yoki
 
bilvosita
 
ishtirok
 
etadigan
 
ishlab
 
chiqarish
 
bo’linmalari
- s
exlar
, 
uchastkalar
, 
xizmat
 
ko’rsatish
 
xo’jaligi
 
aloqalarining
 
yig’indisi
.
 
Ishlab
 
chiqarishni
 
ixtisoslashtirish
 
–
 
yirik
 
korxonalarda
 
texnologiya
 
va
 
tuzilmasi
 
bir
 
xil
 
bo’lgan
 
mahsulotlarni
 
ommaviy
 
ravishda
 
ishlab
 
chiqarish
.
 
Ishlab
 
chiqarishni
 
yiriklashtirish
 
–
 
mahsulotni
 
yirik
 
korxonalarda
 
chiqarishni
 
tashkil
 
qilish
.
 
Ishlab
 
chiqarishni
 
kimyolashtirish
 
–
 
mahsulot
 
ishlab
 
chiqarishda
 
kimyoviy
 
mahsulot
 
va
 
sun’iy
 
materiallar
, 
shuningdek
, 
kimyoviy
 
usullardan
 
keng
 
foydalanish
.
 
Ishlab
 
chiqarishning
 
diversifikatsiyasi
 
–
 
bir
 
tomonlama
, 
ko’pincha
 
bitta
 
mahsulotga
 
asoslanuvchi
 
ishlab
 
chiqarishni
 
keng
 
nomenklaturada
 
tayyorlanuvchi
 
mahsulotlarga
 
asoslangan
 
ishlab
 
chiqarishga
 
o’tkazish
.
 
Kapital
 
qurilish
 
- 
asosiy
 
fondlarni
 
yangi
 
korxona
 
qurish
, 
mavjud
 
korxonalarni
 
qayta
 
tiklash
, 
kengaytirish
, 
texnik
 
jihatdan
 
qayta
 
qurollantirish
 
va
 
zamonaviylashtirish
 
yo’li
 
bilan
 
yaratish
 
va
 
mukammallashtirish
 
jarayoni
.