Rivojlantirish institu ti

siklon deb,  H ind okeaniningjanubida,  M adagaskar orolining sharqida 
orkon deb yuritiladi.  Bu tropik siklonlar kuchli uyurm a sham ollar hosil 
qilib,  tezligi  sekundiga  50  m etrdan  120  m  ga  yetadi,  kengligi  200  — 
250  km  ga  yetib,  dengizda  kuchli  to ‘lqinlar  hosil  qilib,  kuchli  jala 
(sutkada  380 — 400 m m ) yog‘adi.  Siklonlarning aksicha antisiklonlar 
m arkazida  bosim   yuqori  b o ‘lib,  atrofiga  to m o n   pasaya  boradi.  Shu 
sababli antisiklon m arkazida ob-havo tinch, shamolsiz, bulutsiz bo ‘ladi. 
S ham ollar  m arkazidan  atrofga  qarab — Y erning  aylanishi  ta ’sirida 
Shim oliy yarim sharda soat mili yo‘nalishida, Janubiy yarim sharda esa 
soat  miliga teskari yo‘nalishda esadi  (38-rasm ga qarang).
A ntisiklonlar havo atrofiga qarab esganda o chiq va quruq, sovuq 
ob-havo vujudga keladi.  Shu sababli antisiklon esganda qishda osm on 
o chiq,  havo tin iq  b o 'lib ,  q attiq  sovuq b o ‘ladi.  A ntisiklon  chetlarida 
esa  sovuq  havo  m assalari  iliqroq  havo  bilan  to ‘qnashadi  va  o ‘sha 
jo y lard a qishda tu m a n   paydo b o ‘ladi.