Qurilish materiallari

Sovuq holda profillash usulida list yoki yumaloq holdagi po'latni prokat stanlarida shakli o'zgartiriladi, listlardan ko'ndalangiga turli shakldagi egilgan profillar yasaladi. Maxsus yassilovchi stanoklar yordamida yumaloq sterjenlar, mustahkam polat armaturalar tayyorlanadi.


15.6.2. Po'lat buyumlar turlari


Po'latdan teng yonli va teng yonli bo'lmagan burchaklar tokchalarining kengligi 20-250 mm, shveller balandligi 50-400 mm va tokchalarining kengligi 32-115mm o'lchamlarda ishlab chiqariladi. Oddiy qo'shtavrlar balandligi 100-700 mm, keng tokchaligi 1000 mm o'lchamlarda tayyorlanadi (15.9-rasm). Yuma­loq po'lat temirbeton konstruksiyalar uchun armatura sifatida, kvadrat kesimli prokatlangan po'lat va polosa po'latlardan qurilishda turli buyum va konstruksiyalar tayyorlanadi. Profillangan po'lat bino va inshoot karkaslari, fermalari, tombop to'sinlar, ko'prik qurilmalari va boshqa konstruksiyalar tayyorlanadi. Metallurgiya siklining umumiy shemasi 15.8-rasmda keltirilgan.
Prokatlash usulida po'lat listlar quyidagi o'lchamlarda ishlab chiqariladi: eni 600-3800, qalinligi 4-160 mm qalin po'lat list; eni 600-1400 va qalinligi 0,5-4 mm yupqa po'lat list; eni 510- 1500 va qalinligi 0,5-2 mm list tunika va boshqalar. List tunika asosida gofri va to'lqinsimon buyumlar va yog'ingarchiliklarga chidamli ruxlangan listlar tayyorlanadi.
Maxsus po'lat listlarni payvandlab, diametri 50-1620 mm bo'lgan quvurlar tayyorlanadi. Bu quvurlar magistral gaz va neft, suv va issiq suv ta'minoti tizimlarida ishlatiladi. Po'latdan yasalgan
mix, bolt, gayka, shayba, parchin mix, shurup, vint, skoba, eshik va deraza bloklari, oshiq-moshiqlar, dastalar, sanitariya-texnika qismlari va shu kabilar tayyorlanadi. Qurilish tizimida po'latning eng ko'p ishlatiladigan sohasi temirbeton konstruksiyalar tayyorlashda armatura sifatida ishlatishidir.



Metallurgiya siklining umumiy shemasi: 1- koksli pech, 2- greyferli kran va tayyorlangan rudalar, 3- havo puflovchi qurilma, 4- xomashyo chuquri va uzatuvchi ko`prik, 5- domna pechi, 6- havo isituvchi qurilma (kauperlar), 7- mikser, 8- cho`yan quyish uchun cho`mich, 9- marten pechi, 10- po`latni qolipga quyish, 11- blyuming tayyorlovchi uskuna, 12- rels prokatlovchi uskuna, 13- tayyor prokat.




.