O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Kebekxctn va uning boshaaruvi.
Movarounnahrdek madaniy o'lka 
bilan mustahikam aloqa o'rnatishga va o'troq hayot kechirishga intilgan 
Chig'atoyxonlarining biri 
Kebek (1318-1326) 
edi. U hokimiyatni bevosita 
o'z qo'liga olib, Qashqadaryo vohasidagiqadimgi 
Nasaf 
shahri yonida 
o'ziga s a r o y qurdiradi. Saroy mo'g'ul tilida «Qarshi» deb yuritilardi. 
Kebekxon mo'g'ul hukmdorlari orasida birinchi bo'lib o'z qarorgohini

---

85
Movarounnahrga ko'chiradi. Shu davrdan Nasaf shahri 
Qarshi 
deb atala 
boshlaydi. Kebekxon ma’ muriy va pul ¡slohotl o'tkazadl. Davlatyurtlarga, 
Movarounnahr hududlari 
tumanlarga 
bo'linadi. Jumladan, Samarqand 
viloyati 
7 ta, 
Farg'ona vodiysi 
9 ta 
tumanga bo'linadi. Ammo ma’muriy 
islohot mahalliy hokimlikl ar va bekliklarga barham bermaydi, balki ularga 
moslashadi. Ilgarigi mahalliy hokimlartumanlaming noibiga aylantiriladl. 
Avvalgi mahalliy hukmdorlar - maliklar va sadrlarning o'rnini turk-mo'g'ul 
urug' boshliqlari egallaydi. Kebek davrida ichki savdo-sotiqni tartibga 
solish, qo'shni davlatlar bilan tashqi savdo munosabatlarini yaxshilash 
uchun mamlakatda yagona pul joriy qilindi. Erondagi Xulakuiylar davlati 
va Oltin O'rda xonliginlng kumush tangalari namunasida ikki xil pul: 
og'irligi 
8 gm 
lik katta kumush tanga va 
1 gm 
lik kichik tanga zarb etilgan. 
Katta tanga 
«dinor», 
kichigi 
«dirham» 
deb atalgan. 
«Kepaki» 
deb nom 
oigan bu tangalar Samarqand va Buxoroda zarb etilgan.
Igtisodiv havotnina ionlanishi.
Mo'g'ullar istilosi davrida xarob bo'lgan 
hunarmandchilik, savdo-sotiq va dehqonchilik asta-sekin jonlana bosh- 
laydi. Hunarmandchilik v a ichki-tashqi savdoning jonlanishi xarob bo'lgan 
shaharlarning tiklanishiga turtki berdi. Urganch va Buxoro shaharlari 
qayta tiklanadi. Qadimgl Samarqand vayronalari yonginasida yangitdan 
shahar qad ko'taradi. Shaharlarda turli xil davlat, jamoat va ma'rifat 
binclari qad rostladl, shahar bozorlari gavjumlashdi.