O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti shahrisabz filiali

 
IMMOBILIZATSIYA 
Immobilizatsiya
– jarohatlangan a'zoni harakatsizlantirishdir. 
Tayanch-harakat apparati shikastlanganda ba'zan qon ketadi, og’riq qattiq bo`ladi yoki 
suyak tashqariga chiqib qoladi. Bunday shikastlanish jabrlanuvchining hayotiga kamdan-kam 
hollarda xavf tug’diradi. Lekin bosh, bo`yin yoki orqa shikastlangan bo`lsa, shikastlanish 
natijasida yurish yoki nafas olish qiyinlashsa, ko`p joy shikastlangan bo`lsa, albatta tez yordam 
chaqirish kerak bo`ladi. 
Tez yordam yetib kelguncha jabrlanuvchi tanasining shikastlangan qismini qo`l bilan 
tutib turib, boshqa buyumlar, masalan, yostiq, adyol, kiyim bilan qimirlamaydigan qilib 
qo`yiladi. 
Tez yordam darhol kelmasa yoki jabrlanuvchini shaxsiy transportda mustaqil olib 
ketmoqchi bo`linsa tananing jarohatlangan qismining qimirlamasligini ta'minlash zarur bo`ladi. 

---

183 
Tananing shikastlangan qismini harakatsizlantirib (qo`zg’almaydigan qilib) qo`yish 
natijasida og’riqni kamaytirishga, qo`shimcha shikastlanishning oldini olishga, qon ketishi 
xavfini kamaytirishga, tananing jarohatlangan qismida qon aylanishi buzilishi ehtimolini 
kamaytirishga, yopiq siniqning ochiq siniqqa aylanib ketishining oldini olishga erishiladi. 
Shikastlangan joyni taxtakachlash, qattiq tutib turuvchi bog’lam qo`yish yoki bint bilan 
o’rash orqali qimirlamaydigan qilib qo`yiladi. Buning uchun shinadan foydalaniladi. Shina uch 
xil: yumshoq, qattiq va anatomik bo`ladi. Yumshoq shina sifatida taxlangan adyol, sochiq, 
yostiq, qimirlatmaydigan bog’lam yoki bintdan foydalaniladi. Qattiq shinaga taxtacha, metall 
tilimi, karton, buklangan jurnal va hokazolar kiradi. Anatomik shinada jabrlanuvchining o`z 
tanasidan foydalaniladi. Masalan, qo`l - jabrlanuvchining ko`kragiga bint bilan tortib qo`yilishi, 
oyog’i – sog’ oyog’iga bog’lab qo`yilishi mumkin.