O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

 
Psixologiya fanining asosiy metodlari
Psixologiya fanida ikkita asosiy usulni ajratishimiz mumkin. Ob’ektiv va sub’ektiv 
metodlar. 
 
Sub’ektiv metodlar tekshiriluvchilarning o‘zini baholashiga va o‘ziga hisobat berishiga 
tayanadi. Sub’ektiv usullarga quyidagilar kiritiladi: kuzatish, o‘z o‘zini kuzatish, so‘rov. Kuzatish 
usuli psixologiya fanidagi eng qadimiy usullardan biri hisoblanadi, u sodda usullardan biridir. Bu 
usul insonlarning rejali kuzutishi asosida amalga oshiriladi, bunda sinaluvchilarning hayotiga 
aralashmasdan amalga oshiriladi. psixologiyada kuzatish hamma jihatlarini qog‘ozga qayd qilish 
orqali amalga oshiriladi. Kuzatish usulidan hamma insonlar foydalanishi mumkin. Biroq ilmiy 
kuzatish oddiy kuzatishdan farqlanadi. Ilmiy kuzatish tizimli tarzda amalga oshiriladi. kuzatish turli 
xil ko‘rinishlarda amalga oshiriladi. Qo‘shilib kuzatish bunda psixolog voqealar ishtirokchisiga 
aylanadi. keyingi usul o‘zini o‘zi kuzatish hisoblanadi. O‘zini o‘zi kuzatish maxsus usul bo‘lib 
hisoblanib, faqat psixologiya fanida qo‘llaniladi. Bu yutuqlar bilan bir qator kamchiliklarga ega. 
Birinchidan, o‘z hissiyotlarini kuzatish qiyin.
 
Ikkinchidan, o‘zini o‘zi kuzatishda sub’ektiv fikrdan qochish mumkin emas. 
 
Uchinchidan, o‘zimizning hissiyotlarimizni ko‘rsatib berish qiyindir. O‘zini o‘zi kuzatish 
psixolog uchun juda muhimdir. o‘zini kuzatish usuli eksperiment bilan birgalikda qo‘llaniladi. 
bunda eksperimental o‘zini kuzatish deb nomlanadi. 
 
 
Kuzatish metodi 
ASOSIY
METODLAR
KUZATISH
tashqi (
ob’ektiv 
kuzatish
)
ichki 
(sub’ektiv, o’z-
o’zini tuzatish
erkin kuzatuv
guruh ichida 
kuzatish
guruh tashqarisida 
kuzatish
SO’ROQ
og’zaki so’roq
yozma so’roq
erkin so’roq 
(suhbat)
standartlashtiril-
gan so’roq
TESTLAR
test
–so’rov
test 
– topshiriq
proyektiv
test
sotsiometrik test