O’quv adabiyoti

Yelka kamari suyaklari.
Yelka kamari sohasida ikkita: o’mrov va kurak suyagi bo’lib, ulardan o’mrov suyagi qo’lni tana bilan bog’lab turuvchi yagona suyak.


O’mrov suyagi
O’mrov (clavicula) S shaklida bukilgan naysimon suyak (12-rasm) bo’lib, to’sh suyagining o’mrov o’ymasi bilan kurak suyagining akromion o’simtasi o’rtasida joylashadi. Unda yumaloq shakldagi tanasi (corpus claviculae) va ikki: to’sh uchi (extremitas sternalis), akromion uchi (extremitas acromialis) tafovut qilinadi. Uning to’sh uchi oldinga turtib chiqqan va yo’g’onlashgan bo’lib, to’sh suyagi bilan birikadigan egarsimon bo’g’im yuzasi (facies articularis sternalis) bor.



12-rasm.O’mrov suyagi.
1-extremitas acromialis;
2-extremitas sternalis;
3-tuberculum conoideum;
4-linea trapezoidea;
5-facies articularis acromialis.

Uning akromian uchi to’sh uchiga qaraganda keng va yupqa. U orqaga qaragan bo’lib, kurak suyagining akromion o’simtasi bilan birlashadigan yassi bo’g’im yuzasi (facies articularis acromi) bor. O’mrov suyagining yuqori yuzasi silliq. Pastki yuzasida boylamlar birikadigan konussimon bo’rtiq (tuberculum conoideum) va trapetsiyasimon chiziq (linea trapezoidea) bor.

O’mrov endesmal yo’l bilan suyaklanadigan yagona naysimon suyak. Uning birinchi suyak nuqtasi homila hayotining 6-7 haftasida biriktiruvchi to’qimadan tuzilgan o’mrov tanasida paydo bo’ladi. Bu suyak nuqtasidan akromian uchi va tanasi suyaklanadi.
Yangi tug’ilgan bolada uning tanasi suyaklanib bo’lgan, to’sh uchi tog’aydan iborat. Akromion uchi ingichka tog’ay hoshiya bilan qoplangan. Bola hayotining birinchi yetti yilida bo’yiga va eniga o’sadi. Bolalikni ikkinchi davrida uning uchlarida g’adir-budirliklar paydo bo’ladi. Akromion uchidagi tog’ay hoshiya yo’qolib o’rnida bo’g’im yuzasi paydo bo’ladi. Balog’at davrida uning to’sh uchida qo’shimcha suyak nuqtasi paydo bo’lib, u tanasi bilan 20 -25 yoshda qo’shiladi.