Насослар ва насос станциялари

Ko‘tarish-transport uskunalarini tanlash

Nasos stansiyalarida nasos agregatlari, armatura va quvur o‘tkazgichlarni ekspluatatsiya qilish uchun ko‘tarish-transport uskunalari ko‘zda tutilishi lozim: yuk og‘irligi 5 t gacha bo‘lganda – qo‘l tali yoki qo‘l osma kran-balka; yuk og‘irligi 5 t dan ortiq bo‘lganda – ko‘prikli qo‘l krani; yukni 6 m dan ortiq balandlikka ko‘tarishda yoki kran osti yo‘lining 18 m ga teng uzunligida – elektr kran uskunasi. 0,3 t gacha vaznga ega uskuna va armaturalarni tashish uchun takelajli vositalar qo‘llanadi. Kranli uskunaga ega binolarda montaj maydonchasi ko‘zda tutiladi. Uskuna va armaturalarni montaj maydonchasiga eltish takelajli vositalar yoki binodan chiqadigan monorelsdagi tal yordamida, alohida holatlarda esa transport vositalari yordamida bajariladi.

3.12-rasm. Ko‘tarish-transport uskunalari:

a — qo‘lda ishlatadigan kran-balka; b — elektr ko‘prikli kran; v — elektr tal
Darvoza yoki eshiklarning o‘lchamlari yuk ortilgan uskuna yoki transport vositasining gabaritlaridan kelib chiqib aniqlanadi. Kranli uskunaning yuk ko‘taruvchanligi tashilayotgan yuk yoki uskunaning maksimal og‘irligidan kelib chiqib aniqlanadi. Bunda uskunani ishlab chiqaruvchi zavodning uskunani
tashishda uni stroplashga qo‘yiladigan talablari hisobga olinadi. Ishlab chiqaruvchi zavodlarning uskunani yig‘ilgan holda tashish to‘g‘risidagi talablari mavjud bo‘lmaganda, kranning yuk ko‘taruvchanligi uskuna detali yoki qismining maksimal og‘irligidan kelib chiqib belgilanadi. Bunda uskunani ancha kuchli va quvvati katta bo‘lgan uskunaga almashtirish sharoitida uning og‘irligi va gabaritlarining ortishi inobatga olinadi.
Eshik va darvozalarning tashqi tomonida transport vositalari va yuk ko‘tarish uskunalarining burilishi uchun qulay maydonchalar tashkil etilishi zarur. Ko‘tarish-transport uskunalariga ega binolarning balandligini aniqlash (montaj maydonchasi sathidan quyi to‘suvchi balkalargacha) va kranlarni o‘rnatish GOST 7890–9343 ga muvofiq amalga oshiriladi. Ko‘tarish-transport uskunalari mavjud bo‘lmagan holatda binolarning balandligi SP 56.13330¹³ ga muvofiq qabul qilinadi.

4.