|
Связь с таблицами (Tashqi fayllardagi MB jadvallari bilan bogʻlanish) orqali yangi jadvallar tuzish. Bunda ham yuqoridagi kabi muloqot darchasida oʻzaro aloqa oʻrnatilishi zarur boʻlgan MB tanlab olinadi.
MBBT qaysi tartibda ishlashidan qat’iy nazar, uni ishlatish texnologiyasi quyidagicha namoyon boʻladi:
Foydalanuvchi - MBni ma’lum formada toʻldiradi, muayyan запрос (soʻrov) orqali qayta ishlaydi va natijalarni отчет (hisobot) tarzida tashkil qiladi. Birgina MBda millionlab foydalanuvchi ish yuritadi, ammo tuzilmasiga qoʻl tekizmaydi. Foydalanuvchi asosan 6 ta obyektning 4 tasi bilan bemalol ish yuritadi. Xullas, ushbu obyektlar bilan ish bajarish uchun foydalanuvchi quyidagi tugmachalar bilan ish yuritishi mumkin:
Открыть- tanlagan obyektni ochadi. Конструктор-tanlagan obyekt tuzilmasini ochadi. Создать- yangi obyektlarni tashkil qiladi.
MB ning jadvali mustaqil ravishda hujjat boʻla olmaydi, ammo jadval tuzilmasi esa hujjat, biroq Microsoft Assessda uning uchun alohida fayl ajratilmagan. Jadvaldagi barcha oʻzgarishlar avtomatik ravishda real vaqt holatida saqlanadi. Real vaqt holatida jadval bilan ishlash jarayonida uzluksiz saqlash davom etadi. Birinchi maydonga ma’lumotlarni kiritish toʻxtatilgach, 2-maydonga oʻtiladi, shu vaqtda ma’lumotlar vinchesterga yozila boradi va avtomatik ravishda saqlanadi.
1. MBBT darchasining pastki qismida поля номера записи (tartib raqamini yozish maydoni) boʻlib, bunda maydonga oʻtish tugmalari bor (jadval boʻyicha siljishni amalga oshiradi).
2. Har bir yozuv chap tomonida yozuv markeri (маркер запис) tugmachasiga ega. Shu tugmani bossak, yozuv ajratilib koʻrinadi va nusxa olishga tayyorlanadi.
3. Ajratilgan yozuvda sichqoncha oʻng tugmasini bossak, kontekst tavsiyanoma muloqot darchasi chiqadi va uning buyruqlari orqali yozuv ustida ish bajariladi.
4. Jadvalning chap tomoni yuqori qismida turgan marker jadval markeri deyiladi. Uni bossak, butun jadval ajratilib koʻrinadi. Sichqoncha oʻng tugmasi bosilsa, kontekst tavsiyanoma muloqot darchasi ekranda paydo boʻladi. Uning buyruqlari bilan jadval ustida ish yuritiladi.
5. Maydon sarlavhasida sichqoncha tugmasini bossak, u holda maydon ajratilib koʻrinadi.
Mana MB jadvallari bilan tanishib chiqdik. Ular MBning eng qimmatli obyekti sanaladi. Odatda MB tuzilmasi yaxshi oʻylangan va puxta ishlangan boʻlsa, foydalanuvchilarning MB jadvallariga murojaat qilishlari, toʻgʻrirogʻi, jadvallarni ochishlariga ehtiyoj qolmaydi. Ko‘pchilik bazida jadvallar borligini unutsalar ham boʻladi. Ular baza ma’lumotlaridan foydalanishlari uchun “soʻrovlar-Запросы” deb nomlanuvchi maxsus ob’ekt mavjud. MBni ishlab beruvchi mutaxassis foydalanuvchilarning barcha soʻrovlarini oldindan koʻra bilgan holda bu obyektni avvaldan tayyorlaydi. Tayyor boʻlgan “запрос”, “База данных” oynasining “Запросы” panelidagi roʻyhatdan topilib, uning belgichasini tanlagan holda Enter klavishasini bosib ochiladi. Bunda ekranda natijaviy jadval paydo boʻladi, undan foydalanuvchi oʻzi qiziqqan ma’lumotni topishi mumkun.
Umuman olganda natijaviy jadval MB asosiy jadvallarining hech biriga mos kelmasligi tabiiy. Chunki, natijaviy jadvalning maydonlari turli asosiy jadvallarning maydonlaridan, ulardagi qaydlar esa foydalanuvchining talabi-soʻrovlari tufayli filtrlangan va saralangan qaydlardan iborat boʻlishi mumkun. Bordiyu, foydalanuvchi natijaviy jadvaldan oʻziga kerakli ma’lumotlarni topa olmasa, u holda yangi soʻrov tayyorlash zarurati paydo boʻladi, bu ish MBning ishlanishini ta’minlab turuvchi mutahassis zimmasidagi vazifa hisoblanadi.
29-rasm. Soʻrovlar конструкторi oynasi.
Soʻrovlarni dastavval Koнструктор yordamida tayyorlash maqsadga muvofiq. Bu oʻrganish uchun ham qulay usul. “База данных” oynasida “Запросы” nomli boshqaruv elementi va unga mos ravishda maxsus panel bor. Mazkur paneldagi roʻyhat “Создание запроса в режиме конструктора” nomli yozuv va unga mos belgicha bilan boshlanadi. Bu belgicha (piktogramma) “Запрос 1: запрос на вайбер ” sarlavhali oynada maxsus blankani ekranga chiqaradi. Mazkur blankani odatda, namuna boʻyicha soʻrov blankasi deb ham atashadi. U ikki sohaga ajratilgan: yuqori sohada soʻrov yo‘naltirilgan jadvalning tuzilmasi aks etadi; quyi soha esa ustunlarga boʻlingan boʻlib, har bir ustunda tuzilajak natijaviy jadvalning ma’lum bir maydon nomi, u maydon qaysi jadvaldan olinganligi, undagi ma’lumotlarni saralash, ekranga chiqarish belgisi, tanlash sharti, shuningdek, “yoki” soʻzi bilan boshlanuvchi satrda boshqa amallar aks ettiriladi.
Na’muna boʻyicha soʻrovni shakllantirish quyidagicha amalga oshiriladi. Blankaning yuqori qismida kontekstli menyu orqali soʻrov murojaat etayotgan jadvallarning sarlavhasi va maydonlarning nomlari keltirilgan oynalar ochiladi. Soʻng natijaviy jadval tarkibiga kirishi lozim boʻlgan maydonlarning nomlari ustida sichqoncha kursori turgan holda sichqonchaning chap tugmasi ketma-ket deyarli uzluksiz ikki marotaba bosiladi. Bunda blankning quyi qismidagi ustunlar avtomatik ravishda MBBT tomonidan toʻldirib boriladi. Shu tarzda “soʻrov tuzilmasi” shakllantirilgach, uning oynasini yopish oldidan soʻrovga nom beradi. Keyinchalik mazkur “soʻrov” ni ishga tushirish. “Jadval” larda oʻrganganimizdek tarzda, odatdagidek amalga oshiriladi.
Koʻrib chiqqanimizdek tartibdagi amallar natijasida eng sodda va ayni paytda eng koʻp qoʻllaniladigan “soʻrov”lar tuziladi, ularni “tanlanma boʻyicha soʻrovlar” deb atashadi chunki, bu turdagi “soʻrovlar” oʻzlarining asosidagi jadvallarning maydonlardan ma’lumotlarni tanlab olish imkoniyatni beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
