Erkin umarov mahmud abdullayev


Abu Mansur al-Moturidiy (vafoti — 945)



Download 3,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/99
Sana13.04.2022
Hajmi3,62 Mb.
#547732
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   99
Bog'liq
Ma\'naviyat asoslari. Umarov E, Abdullayev M

Abu Mansur al-Moturidiy (vafoti — 945). 
Asli ismi Abu M ansur 
ibn M u h a m m ad ibn M a h m u d a l-H a n a fiy al M o tu rid iy -a s -


Samarqandiy b o ‘lib, sunniy mazhabiga tegishli m oturidiya oqim i- 
ning asoschisidir. U Samarqandning M oturid (Jomboy) qishlog‘ida 
tug‘ilgan. Boshlang‘ich m a’lum otni o ‘z qishlog'ida olgach, o ‘qishni 
S am arqandda davom ettirgan. M anbalarda qayd etish larich a
M oturidiy fiqh va kalom bilim larini chuqur egallagan, hanafiya 
mazhabi mudarrislaridan saboq olib, o ‘z tasavvurlarini chuqurlash- 
tirgan. Keyinchalik shu e ’tiqodni ilmiy asoslab bergan.
Asarlari: 
«Kitabi Tavhid», «Kitab Maqomat», «Kitab T a’vilot al- 
Qur’on», «Ma hazi ash-shari’a» («Shariat asoslari sarasi»), «Kitab 
al-jadal» («Dialektika haqida kitob»), «Kitab al-usul» («Diniy ta ’lim 
usuli kitobi»). Uning eng nodir hisoblangan «Kitabi Tavhid» asari 
hozirgacha saqlanib qolgan. Al-M oturidiy islom olamida «Imom al- 
Xuda» va «Im om al-m utakallim in» («H idoyat y o ‘li im om i va 
mutakallimlar imomi») nomi bilan mashhur bo'lgan.
* * *
Abu Abdulloh al-Xorazmiy 
(vafoti — 
997). 
Abu Abdulloh M u­
ham mad ibn Ahmad ibn Yusuf al-Xorazmiyning yoshligi Xorazm- 
ning Xiva, Zamaxshar va Qiyot shaharlarida o ‘tgan. Olim hayoti- 
ning muayyan davri Xurosonda kechgan.
Asarlari: 
«Mafotih al-ulum» («Ilmlar kalitlari»). Bu qomusiy asar 
falsafa, m antiq, tib, ilmi nujum, musiqa va boshqa sohalam i qamrab 
olgan.
Abu Abdulloh Xorazmiy ilmlar tasnifini yaratdi. U quyidagilar- 
dan iborat:
«Shariat» ilmlari: Fiqh — ya’ni islom huquqshunosligi, Kalom
— ya’ni islom asoslari; Gram m atika (Sarf va nahv), Ish yuritish
She’riyat va aruz; Tarix.
Nazariy falsafa: Tabiiyot ilmlari va fizika (tib, ob-havoni aniqlash, 
mineralogiya, kimyo, mexanika kabilar); Ilohiyot, ya’ni metafxzika — 
oliy ilm; Mantiq.
Amaliy falsafa: Etika (insonning o ‘zin i-o ‘zi boshqarishi); Uyni 
boshqarish; Siyosat — shahar-davlatni boshqarish.
* * *

Download 3,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish