“Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar”



Download 9,85 Mb.
bet2/30
Sana23.02.2023
Hajmi9,85 Mb.
#914138
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30
Bog'liq
“Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar”

1 – amaliy mashg‘ulot.
Bug‘latish jarayonlarini hisoblash......................................................................................6


2 – amaliy mashg‘ulot
Absorbsiya jarayoni hisobi va Absorberlar hisobi............................................................13
3– amaliy mashg‘ulot.
Ekstraksiyalash jarayoni va uzluksiz ishlaydigan ekstraktorlarni gidrodinamik
hisoblash tartibi..................................................……….................................................. 24
4– amaliy mashg‘ulot
Adsorbsiya jarayoni hisobi.Adsorberlarni texnologik hisobi....................................... .31


5 – amaliy mashg‘ulot
Quritish jarayoni hisobi. Barabanli quritkichni texnologik hisobi....................... ....43.


6 – amaliy mashg‘ulot
Mexanik jaraenlar. Qattiq jismlarni maydalash. 64

Adabiyotlar ro‘yxati...........................................................................................................74


Ilovalar.............................................................................................................................. .75



1 – Amaliy mashg‘ulot
(2 soat)
Bug‘latish jarayonlarini hisoblash
Masalalar yechish bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar

1. Bug‘latish jarayonining moddiy balans tenglamasi:




Bu yerda Gbosh, Gox –eritmaning (dastlabki) boshlang‘ich va oxirgi (bug‘latilgan) moddiy sarfi, kg/s Xbosh, Xox – eritmaning boshlang‘ich va oxirgi eritilgan moddadagi moddiy yo‘nalishlari, W – bug‘latilayotgan suvning moddiy sarfi, kg/s



2. Bug‘latish qurilmasining issiqlik balans tenglamasi:

Bu yerda Q – bug‘latishga sarflangan issiqlik miqdori, Vt;


sbosh, sox – boshlang‘ich (dastlabki) va oxirgi (bug‘latilgan) eritmalarning solishtirma issiqlik sig‘imi, J/(kg K);
tbosh, tox – boshlang‘ich eritmaning qurilmaga kirishidagi va oxirgi eritmaning qurilmadan chiqishdagi xaroratlari, 0S;
iikk – ikkilamchi bug‘ning qurilmadan chiqayotgandagi solishtirma entalpiyasi, J/kg;
Qyuk – atrof – muxitga yo‘qotilgan issiqlik miqdori qiymati, Vt
Qdeg – degidratatsiya issiqligi, Vt.

3. Bug‘latishga sarflangan miqdorini aniqlash


(22.4) tenglamadan quyidagi xoldagi ko‘rinishni hosil qilamiz:

Bu yerda: tox – ga mos kelgan suvning solishtirma issiqlik sig‘imi, J/(kg K)


Agar eritma bug‘latish qurilmasiga qizdirilgan xolatda, ya’ni (tbosh> tox) bo‘lsa, u xolda Q = Gbosh x Gox x (tbosh - tox) bo‘lib, manfiy ishoraga ega bo‘ladi va bu yerda ma’lum qism suv eritmani sovishi tufayli bug‘lanadi. Gbosh x Gox x (tbosh - tox) qiymat o‘z-o‘zini bug‘latish qiymati deb nomlanadi.
Atrof muxitga yo‘qotilgan issiqlik miqdorini hisoblash uchun bug‘latish qurilmasining Qisit + Qbug‘ yig‘indisining 3-5 % ni olsak, xato qilmagan bo‘lamiz. Qyuk qiymatini quyidagicha ham hisoblash mumkin:

Bu yerda, a = anur + akonv– nurlanish va konveksiya issiqlik berish koeffitsientlarining yig‘indisi, Vt/(m2 K); Fizol – qurilmaning qoplama qilingan yuzasi, m2; tizol qoplama tashqi yuzasining temperaturasi, 0S yoki K; tx havo temperaturasi 0S yoki K.


4. Bug‘latish qurilmasidagi isituvchi bug‘ sarfi, G1

Bu yerda i’’ – to‘yingan quruq bug‘ning solishtirma entalpiyasi, J/kg; i – kondensatsiyalanish temperaturadagi kondensatning solishtirma entalpiyasi J/kg; x – qizitish bug‘ining namlik darajasi (quruqlik darajasi); rib – qizdirish bug‘i solishtirma kondensatsiyalanish issiqligi, J/kg.


Isituvchi bug‘ sarfi Gib – ning bug‘lanayotoan suv sarfi W nisbatiga bug‘latish uchun ketgan bug‘ning solishtirma sarfi deyiladi:.

5. Eritmaning issiqlik sig‘imi. Eritmaning solishtirma issiqlik sig‘imi quyidagi tenglamadan aniqlanadi:

s1, s2, s3. .. tashkil etuvchi komponentlarning solishtirma issiqlik sig‘imi; x1, x2, x3. .. – tashkil etuvchi kosponentlarning miqdoriy ulushi.


Ikki komponentlar suyultirilgan, suvli eritmalar (suv + eritilgan modda) ning solishtirma issiqlik sig‘imini hisoblash uchun quyidagi tahminiy formuladan foydalaniladi (x < 0,2):

Bu yerda 4190 J / (kg K) – suvning solishtirma issiqlik sig‘imi; x – eritilgan modda konsentratsiyasi, massaviy ulushi.
Quyuqlashtirilgan ikki tomponentli suvli eritma uchun (x > 0,2) hisoblash quyidagi formula yordamida olib boriladi.



s1 - suvsiz eritilgan moddaning solishtirma issiqlik sig‘imi J/ (kg K)
Agar tajriba ma’lumotlari yo‘q bo‘lib, kimyoviy birikmaning solishirma issiqlik sig‘imini aniqlash kerak bo‘lsa, quyidagi tenglamadan tahminiy qiymatini topish mumkin:

Bunda M – kimyoviy birikmaning molyar massasi;


s – kimyoviy birikmaning massaviy solishtirma issiqlik sig‘imi, J / (kg K)
n1, n2, n3 -. .. birikmadagi elementlar atom soni;
S1, S2, S3. .. – atom issiqlik sig‘imi, J/ (kg K)

1.jadval


Element

Atom issiqlik sig‘imi kJ/kg 

Element

Atom issiqlik sig‘imi kJ/kg 




Qattiq holda

Suyuq holda




Qattiq holda

Suyuq holda

S

7.5

11.7

F

9.95

29.9

H

9.6

18.0

P

22.6

31.0

V

11.8

7

S

22.6

31.0

Si

15.9

24.3

Qolganlari

26.0

33.6

O

10.8

25.1










(12) formula yordamida birikmalarning solishtirma issiqlik sig‘imini hisoblash uchun 1 jadvaldagi atom issiqlik sig‘imlardan foydalanish kerak bo‘ladi.
6. Eritmalarning qaynash temperaturasini hisoblash (R Ratm).
1-usul. Agarda eritmaning ma’lum bosimda 2 ta qaynash temperaturasi ma’lum bo‘lsa quyidagi tenglamadan



1-rasmdagi nomonrammadan foydalansa bo‘ladi. Bu yerda RA1 va RV1 - bir xil t1 temperaturadagi 2 suyuqlikning to‘ymngan bug‘larining bosimi; RA2vaRV2– bir xilt2 temperaturadagi 2 suyuqlikning to‘yingan bug‘lari; S – o‘zgarmas kontanta.


2- usul. Agarda, eritmaning faqat ma’lum bir bosimda bitta qaynash temperaturasi aniq bo‘lsa, boshqa bosimdagi qaynash temperaturasi Babo qoidasidan foydalanib topilishi mumkin.



Bu yerda r-eritma bug‘ining bosimi; r0– o‘ta temperaturada toza erituvchining to‘yingan bug‘ bosimi.
Konsentrlangan suvli eritmalar uchun (14) formula prof.V.N.Stabnikov topgan koeffitsientlarni (2 jadval) inobatga olgan holda hisoblash kerak.
2 jadval

 nisbati

Tuzatish koeffitsienti  

0,9

0,8

0,7

0,6

0,5

0,4

0,3

Bosim p, mm.sim.ust.

100

200

400

450

500

550

650

0,9

-

50

200

350

450

500

550

1,8

-

-

100

275

300

350

400

2,6

-

-

-

150

200

250

300

3,6

Agarda, erish issiqligi musbat bo‘lsa (eritish paytida issiqlik ajralib chiqsa) tuzatish koeffitsienti qo‘shiladi manfiy bo‘lsa – ayriladi.


7. tqay – bu truba ichida eritmaning o‘rtacha qaynash temperaturasi.



Bu yerda tgef – gidrastatik depressiya, yoki gidrostatik bosim hisobiga eritmaning qaynash temperaturasini ortishi (gidrostatik effekt).


Bug‘latish qurilma trubalarining balandligi bo‘yicha eritmaning qaynash temperaturasi o‘zgaradi. Shuning uchun, gidrostatik bosimni hisobga olgan eritmaning truba balandligi bo‘yicha qaynash temperaturasi aniqlanadi.
Bug‘latilayotgan eritmaning o‘rta qatlamidagi bosim ushbu formula yordamida topiladi:



Gidrostatik depressiya bevosita bilan bog‘liqdir va Nur eritma balandligi sathi va zichligiga bog‘liq. Optimal balandlik sathi, quyidagi formula bilan xisoblab topiladi:



Agar, tkay bo‘yicha ma’lumotlar bo‘lmasa,



deb olsa bo‘ladi.


Gidrostatik depressiya quyidagi formula orqali aniqlanadi:

Bu yerda - bosimda suvning qaynash temperaturasi.


Eritmaning o‘rtacha qaynash temperaturasi quyidagi tenglama orqali hisoblanadi:



8. Umumiy va foydali temperaturalar farqi. Isituvchi uchun kondensatsiyalanish temperaturasi tib va ikkilamchi bug‘ kondensatsiyalanish temperaturalar t0 orasidagi farqga umumiy temperaturalar farqi deyiladi.



Isituvchi bug‘ kondensatsiyalanish temperaturasi tib va eritma qaynash temperaturasi tkay orasidagi farqga – foydali temperaturalar farqi deyiladi:



Bug‘latish qurilmasining issiqlik o‘tkazish yuzasi ushbu formula yordamida aniqlanadi:





9. Kristallizatorda hosil bo‘lgan kristallar massasi Gkr moddiy balans tenglamasidan topiladi.



Bu yerda G1eritma miqdori, kg; x1 – boshlang‘ich eritma konsentratsiyasi, %; x2 – kristallizatsiyadan keyingi eritmaning konsentratsiyasi, % yoki massaviy ulush; W – bug‘latilgan eritmaning miqdori, kg; xkr= M/ Mkr


Agarda, modda suvsiz shaklda kristallansa, xkr= 1.
10. Ma’lum r bosimda suyuqlikning bug‘ xosil qilish solishtirma issiqligi quyidagi tenglamadan topiladi:

Bu yerda r va ret - r bosimda izlanayotgan va etalon suyuqliklarning bug‘ hosil qilish solishtirma issiqligi, J/kg; M va Met suyuqliklarning mol massasi, kg/mol; T va Q – r bosimdagi suyuqliklarning qaynash temperaturasi, K; va – izlanayotgan va etalon suyuqliklarning qaynash temperaturasi differensiali.


Polyar bo‘lmagan suyuqliklarning bug‘ hosil qilish solishtirma issiqlik Kistyakovskiy formulasi yordamida topiladi:

Bu yerda T – qaynash temperaturasi, K; M- suyuqlik mol massasi kg/mol


MISOLLARNI IShLASH NAMUNASI


1-misol. Boshlang‘ich natriy gidroksid eritmasining 1 litrida 79 g suv bor. Bug‘latilgan eritmaning 300S dagi zichligi 1,555 g/sm3 teng, konsentratsiyasi esa 840 g/l, 1 t boshlang‘ich eritma uchun bug‘latilgan suv miqdorini aniqlang





Download 9,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish