A. K. Qayimov, E. T. Berdiyev dendrologiy a


Bu ikki xil geomorfologik hududlarda iqlim elementlari turlicha



Download 29,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/240
Sana21.06.2022
Hajmi29,06 Mb.
#687578
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   240
Bog'liq
Dendrologiya-2012

Bu ikki xil geomorfologik hududlarda iqlim elementlari turlicha
taqsimlangan bo Tib, bu holat o ‘simlik dunyosini ham geografik jihatdan
turlicha tarqalishiga va joylashuviga sabab boigan.
5-rasm. D araxtlarni vertikal taqsimlanishiga iqlimning ta ’siri (Kanada).
Shu sababli shimoldan janubga tomon o ‘simlik dunyosi bir-biridan
farq qiladigan bir necha mintaqaga ajratilsa, pastlikdan yuqoriga toqqa


ko‘tarilgan sari daraxt-buta o ‘simliklarini vertikal poyaslar b o‘yicha
tarqalganligini yaqqol ko‘ramiz. Toqqa ko‘tarilganda har 100 metrda
o ‘rtacha havo temperaturasi 0,6 -l,0 °C pasayib, namlik miqdori ortib
boradi. Demak, ikki xil geomorfologik hududlarda o ‘suvchi daraxt -buta
o ‘simliklar uzoq tarixiy davrlarda o ‘sib rivojlanib, asosan iqlim omillari
bilan munosabatda bo‘lgan, bu ta’sir ijobiy b o ‘lsa, u o ‘simlik turida
genetik 
mustahkamlanib, 
avloddan-avlodga 
o ‘tavergan. 
Bu 
hoi
o ‘simliklar geografiyasini xilma-xilligida yaqqol ko‘rinib turibdi.
0 ‘simliklaming tashqi muhit sharoitiga b o‘lgan 
munosabati
ulaming ekologiyasi deb ataladi. 
Quyida ekologik omillar va
o ‘simliklami ularga munosabati haqida to‘xtalib o ‘tamiz:
Iqlim omillari. Harorat, yorug‘lik, namlik (yog‘ingarchilik, havo
namligi), havo tarkibi, shamol asosiy iqlim omillaridan hisoblanadi.
Edafik (tuproq) omillari. 
Tuproqning mexanikaviy tarkibi,
fizikaviy xossalari, namligi, kim yoviy tarkibi, harorati.
Relyef (yerning ustki tuzilishi) omillari. Yem ing dengiz sathidan
balandligi, ekspozitsiyasi, qiyaliklaming tikligi.
Biotik omillarga hayvonlar, o ‘simliklar mikroorganizmlar kiradi.

Download 29,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish