9 mavzu. Karboksilli birikmalar va ularning funksional hosilalari. Reja


Karbon kislotalarning funksional hosilalari: Sinflanishi (amidlar, galogenangidridlar



Download 1,07 Mb.
bet4/7
Sana01.07.2022
Hajmi1,07 Mb.
#728368
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
9 - ma'ruza

2. Karbon kislotalarning funksional hosilalari: Sinflanishi (amidlar, galogenangidridlar,
kislota angidridlari, murakkab efirlar) tuzilishi, izomeriyasi, nomenklaturasi. Fizik
xossalari. Olinish usullari. Kimyoviy o‘zgarishlari, eterifikatsiya, pereeterifikatsiya,
murakkab efirlar. Yog‘ va moylar, sovun. Detergentlar.

Funksional hosilalarning nomi karbon kislotalarning mos trivial yoki IUPAC nomlaridan foydalanib hosil qilinadi1.




Karbon kislotalarning funktsional hosilalari quyidagi nomlar bilan ma’lum: xlorangidridlar, angidridlar, amidlar va murakkab efirlar. Bu hosilalar karbon kislotadagi – OH guruhi Cl, OOCR, NH2 yoki OR′ bilan almashinishidan hosil bo’ladi:

Bu barcha birikmalar asil guruhi saqlaydi:

Kislotalar kabi funksional hosilalar ham alifatik yoki aromatik bo’lishi mumkin.
Fizik xossalari. С = O guruhining mavjudligi kislota hosilalarining qutblanganligini ta’min-laydi. Xlorangidridlar, angidridlar va murakkab efirlarning qaynash harorati molekulyar massasi mos keluvchi al­degid va ketonlarning qaynash haroratiga yaqin. Amidlar esa yuqori haroratlarda qaynaydi, chunki ularda kuchli molekulalararo vodorod bog’lanish mavjud2.

Funksional hosilalarning dastlabki vakillari C3 va C5 murakkab efirlar hamda C5 va C6 amidlar suvda yaxshi eriydi. Organik erituvchilar bilan yaxshi aralashadi. Uchuvchan murakkab efirlar yoqimli hidga ega, ular ko’pincha parfyumeriyada va qandolatchilik sanoatida qo’llaniladi. Xlorangidridlar o’tkir hidli bo’lib, gidrolizlanganda HCl va karbon kislotaga parchalanadi.
9.1 - jadval
Ba’zi xlorangidridlar, angidridlar va amidlarning fizik xossalari




Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish