|
32b 3savol Zamonaviy mahsulotning muhim turlaridan biri bo‘lib hisoblangan zamonaviy axborot texnologiyalari vositalarini yaratish va qo‘llashning xususiyatlari va dinamikasini ko‘rib chiqish mumkin. Zamonaviy ishlab chiqarishlarda qimmatbaho asbob-uskunalar va malakali xodimlardan maksimal foydalanishga mo‘ljallangan texnologik jarayonlar, boshqaruv sistemalari va axborot xizmatlarini yagona ishlash qobiliyatiga ega bo‘lgan mexanizm sifatida integrallashuv muammosi hal etilmoqda. Qiyin axborot loyihalarini amalga oshirish, bir necha yuzlab kompyuterlar, turli xil asbobuskunalarni, lokal va taqsimlangan tizimlarni yaratishni, maxsus dasturli ta’minotni yaratishni talab qiladi. Xizmat ko‘rsatishning zamonaviy jarayoni insonning yakka tartibdagi xizmatlarga bo‘lgan ehtiyojlarini tahlil qilish, xizmat ko‘rsatish jarayoninidiagnostika va modellashtirish kabi muhim bo‘lgan vazifalarga asoslanadi.Bugungi kunda servis tashkilotlarining raqobatbardoshliklari, buyurtmachilar ehtiyojlarini tahlil qilish, iste’molchilarning jinsi, yoshi va yakka tartibdagi xususiyatlarni, shuningdek xizmat ko‘rsatish jarayonidagi psixologik omillar, moda psixologiyasi vazifalari, reklamaning ta’siri psixologiyasi masalarni va boshqalarga asoslanadi. Ushbu faoliyat mahsulotda gavdalanishi (moddiy xizmatlar), hamda mehnat jarayonining o‘zida iste’mol qilinadigan foydali mehnat samarasi sifatida (nomoddiy xizmatlar) namoyon bo‘ladi. Masalan tikuvchining xizmati shundan iboratki, u kostyum, shim va boshqa buyumlar tikadi. Uning faoliyati ushbu buyumlarda gavdalanadi (moddiy xizmat).Iste’molchilarga xizmatlar ularga xizmat qilish jarayonida amalga oshiriladi..
22b . 1savol Servis menedjmentini asosiy e’tibori doimiy mijozlar guruhiga qaratilishi kerak. Servisni jahondagi rivojlanishi xususan bozorni evolyusion o’sish bosqichda, yangi mijozlar axtarishga nisbatan doimiy mijozlar hohishlarini qondirishga qaratilgan dasturlarni amalga oshirish arzon tushadi. Maxsus tadqiqotlar asosida, oldingi mijozlarni, ularni talab dinamikasini qondirish hisobida, saqlab qolish yangi mijozlar axtarishga nisbatan 5 barobar arzon tushishi aniqlangan. Bu doimiy mijozlarga nisbatan amalga oshiriladigan yuqori sifatli servis o’zini ko’p marotaba qoplashidan dalolat beradi.Shuning bilan birga, dinamik rivojlanishiga yo’naltirilgan servis korxonasi ertami-kechmi modernizasiya qilina boshlanadi, bu esa uni menejmenti oldiga yangi servis mahsulotlarini xarid qila oladigan istemolchilarni o’rganish zarurligi vazifasini qo’yadi. Bu holda, menedjerlar tomonidan yangilikka intiluvchan iste’molchilar guruhlari va ijtimoiy qatlamlarini o’rganish, ular talablarini va xizmat sohasidagi shaxsiy o’zini tutish jihatlarini, umuman ularni kommunikativ o’zini tutish xususiyatlarini bilishlari muhim hisoblanadi.Servis korxonasi har bir bo’limini menedjeri mijozlarni qoniqanligini va moyilligini o’rganishda faqat so’rov va statistik tahlilga asoslanmasligi kerak. Ularni eng muhim funksiyalaridan biri mijozlar bilan bevosita aloqalarga qaratilgan bo’lib, ularni talablarini aniqlash, ular xizmat ko’rsatish jarayonidan nima kutayotganliklarini va ularga hohishlariga ko’ra nima taqdim etish kerakligini bilish imkonini beradi. Bundan tashqari, mijozlar tomonidan xizmat ko’rsatish jarayonini baholanishini bilish muhim hisoblanib, bu esa korxona faoliyatidagi kamchiliklarni obyektiv baholashga imkon beradi. Bunda faqat iste’molchilar kutishlarini passiv kuzatib borish xato hisoblanadi. Menedjer xizmat ko’rsatishi samaradorligi, shuningdek mijoz va ham firma uchun foydalilik nuqtai nazaridan iste’molchilarni o’ziga xos tarzda yo’naltira olishi kerak. Bu esa menedjerlardan yo’naltira oluvchi analitik sifatlarni o’zida mujassam etishini taqozo qiladi. Chet el xizmat ko’rsatish amaliyotida to’g’ridan-to’g’ri yoki individual marketing, ya’ni menedjerni iste’molchi bilan Birma-bir, shaxsiy munosabatlaridan foydalanish kengaymoqda. Menejerni mijoz doimiy o’zaro ta’siri xizmat ko’rsatishni o’ziga xos vazifalarini hal etishga imkon beradi. Aniq mijoz bilan yuzma-yuz muloqot orqali menedjer aniq odamlarni yakka talablari va ehtiyojlariga kirib boradi. Bular esa ko’p hollarda ommaviy xizmat ko’rsatish bozorida “yo’qoladi”. Bunda firma aniq mijozga nisbatan ko’rsatilayotgan e’tibor boshqa iste’molchilar tomonidan ularni har biriga nisbatan ko’rsatilayotgan e’tibor sifatida tushunilishi haqida qayg’urishi kerak.Individual marketingda ishtirok etuvchi mijozni tanlash muhim ahamiyatga ega. Bunday mijoz tasodifiy tanlanmaydi, balki tanlov ma’lum iste’molchilar guruhi talablarini aks ettiruvchi ma’lum ijtimoiy va psixologik sifatlar asosida amalga oshiriladi. Bunday marketingda, ma’lum iste’molchilar ktegoriyalarini talablarini aks ettiruvchi mashhur shaxslar ishtirok etishga yana ma’qul hisoblanadi.Ba’zi firmalar individual marketingni potensial imkoniyatlarini rivojlantirish maqsadida kafolatli kartochkalar joriy etishadi yoki aniq mijozlarni doimiy kuzatuv obyektlariga aylantirish va kelajak talablarini kuzatib borishni boshqa usullaridan foydalanishadi. Fransiyada individual marketing yo’lini “Nestle” bolalar ovqatlanishi firmasi joriy qilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
