Web of conferences konferensi internasional penelitian inovatif ilmu pengetahuan dan pendidikan

1-rasm. Feystel tarmog‘i arxitekturasi 
Rasmdagi 
L
i
va 
R
i
ma’lumotni ketma-ket akslantirishlarning 
i -
qadamdagi chap va o‘ng bo‘laklari. 
Har bir bunday to‘liq qadam shifrlash raundi deb yuritiladi. Shifrlash funksiyasi 
F
i
bilan belgilangan.
Mazkur bitta raunddagi ma’lumot shifrlanishini matematik modeli tuziladigan bo‘lsa, u holda quyidagi 
formula hosil bo‘ladi:
Balanslashtirilmagan Feystel tarmog‘i arxitekturasi oldingisiga o‘xshash bo‘lib hisoblashlar 
ham shu usulda amalga oshiriladi. Yagona farqi shundaki, bloklarga ajratishda bloklar soni bir-biridan 
farq qilar ekan,
F 
funksiya berilgan blokning barcha bitlariga bog‘liq bo‘lmasligi mumkin yoki turli 
raundlarda turlicha bo‘lishi mumkin.
Umuman olganda balanslashtirilmagan Feystel tarmog‘ini umumlashgan Feystel tarmog‘i 
sifatida qarash mumkin. Feystel tarmog‘i asosida qurilgan kriptotizim bardoshliligi, to‘laligicha bir 

---

SCIENCE COMMUNITY: WEB OF CONFERENCES
October-December, 2021
67 
necha iteratsiyada amalga oshirilgan chiziqsiz shifrlash funksiya natijasiga bog‘liq. Shuning uchun 
ma’lumot ishonchligini ta’minlash uchun akslantirish raundlar sonini yetarlicha katta tanlash kerak.
Feystel tarmog‘iga asoslangan ko‘pgina shifrlash algoritmlarida, ishlatiladigan 
F
funksiya har 
raundda asosiy shifrlash kalitidan ishlab chiqilgan bitta qism kalitga bog‘liq. Aslini olganda bu 
xususiyat algoritmning kriptobardoshliligini oshiradi deb bo‘lmaydi. Quyida mazkur tuzilish 
arxitekturasiga ega algoritmlar tahlil etiladi. 
Feystel tarmog'ining qo'llanishi ko'pgina simmetrik blokli shifrlash algoritmlarida uchraydi. Bu 
kriptoalgoritmlarga misol qilib FEAL, LOCI, Khufu, Khafre Blowfish, Lucifer, CAST, shuningdek, 
DES, GOST 28147-89 kabi standart ko'pgina simmetrik blokli shifrlash algoritmlarida uchraydi
algoritmlarni keltirish mumkin.