Web of conferences konferensi internasional penelitian inovatif ilmu pengetahuan dan pendidikan

SCIENCE COMMUNITY: WEB OF CONFERENCES
October-December, 2021
20 
Soliq tizimini isloh qilish maqsadida bir qator qonun hujjatlari ishlab chiqildi. O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2019 yilning 10 iyulda “Soliq ma’muriyatchiligini 
takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarorni qabul qildi.
1
Shu bilan bir qatorda Ozbekiston Respublikasi Soliq Kodeksiga o’zgartirishlar va yangilanishlar 
kiritildi. O‘zbekiston Respublikasining soliq siyosatini takomillashtirish konsepsiyasining amaliyotga 
joriy etilishi natijasida mehnatga haq to‘lash jamg‘armasiga soliq yuki kamaytirildi, aylanma 
mablag‘lardan olinadigan soliqlar optimallashtirildi, davlat maqsadli jamg‘armalariga majburiy 
ajratmalarni bekor qilish va yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‘i stavkasini kamaytirish orqali 
soliq tizimi qayta ko‘rib chiqildi. 
Moliya vazirligi hamda Davlat soliq qo’mitasi 2021-yilda yuridik va jismoniy shaxslarning soliq 
to’lash tartibi haqida bergan ma’lumotiga ko’ra ,QQS ya’ni qo’shilgan qiymat solig’i soliq stavkasi 
15 foiz miqdorida saqlab qolinmoqda Tushum hajmidan qat’iy nazar QQS to‘lovchi korxonalar 
doirasi alkogol mahsulotlari, shu jumladan pivoni chakana sotish bo‘yicha turg‘un savdo 
shaxobchalari, bozor va savdo komplekslari hisobiga kengayotganini ham aytish joiz. 2021-yil uchun
aksiz solig‘ini hisoblab chiqarish va to‘lash tartibi saqlab qolindi. Aksiz solig’i elektrotexnika 
maxsulotlari, traktor va yarim tirkamalar, oziq ovqat mahsulotlari uchun bekor qilinmoqda. Xususan
foyda solig‘ini hisoblab chiqarish va to‘lashning 2020 yilda amalda bo‘lgan tartibi, shuningdek soliq 
stavkalari ham 2021-yil uchun saqlanib qolinmoqda. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad 
solig‘ini hisoblab chiqarish va to‘lash tartibi, shuningdek 12 foiz miqdorida soliq stavkasi saqlab 
qolinmoqda. Qat’iy belgilangan miqdorlardagi soliqni to‘lovchi soliq to‘lovchilar uchun quyidagilar 
nazarda tutilgan: 
ushbu toifadagi soliq to‘lovchilari uchun soliq stavkalari Soliq kodeksida belgilanmoqda. Bunda, 
2020 yilda amalda bo‘lgan soliq stavkalari miqdori saqlanib qolinmoqda; 
O‘zbekiston Respublikasining “2020 yil uchun O‘zbekiston Respublikasining Davlat byudjeti 
to‘g‘risida” Qonunida nazarda tutilgan, ushbu soliq stavkalari qo‘llanilishi bilan bog‘liq alohida 
normalar Soliq kodeksiga o‘tkazilmoqda; jismoniy shaxslarning mol-mulkini ijaraga berishdan olgan 
daromadiga 12 foiz miqdoridagi soliq stavkasida soliq solinadi. Yuridik va jismoniy shaxslardan 
olinadigan mol-mulk solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi, shuningdek, yuridik shaxslar uchun bazaviy 
soliq stavkasi 2 foiz miqdorida saqlab qolinmoqda. Yuridik va jismoniy shaxslar uchun yer solig‘ini 
hisoblash va to‘lash tartibi, shuningdek qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar bo‘yicha qishloq 
xo‘jaligi ekinzorlarining normativ qiymatiga nisbatan belgilangan 0,95 foiz soliq stavkasi saqlab 
qolinmoqda. Jismoniy shaxslarga yakka tartibda uy-joy qurish va yashash uylarini obodonlashtirish 
uchun berilgan tomorqa yer uchastkalariga, yakka tartibda uy joy qurish bilan band bo‘lgan yer 
uchastkalariga jismoniy shaxslar uchun belgilangan soliq stavkasi qo‘llaniladi. 
Xulosa qilib aytganda soliqlar davlat byudjeti daromadlarining asosiy manbaini tashkil etib soliq 
sohasidagi har qanday yangiliklar, har qaysi o’zgartirishlar,har qanday islohotlar jumladan,soliq 
siyosatini takomillashtirish, mahalliy ishlab chiqaruvchilar raqobatbardoshligini oshirish orqali 
soliqlar yigʻiluvchanligiga erishish eng avvalo mamlakatning rivoji uchun,shuningdek aholining 
turmush tarzini yaxshilash uchun xizmat qilishi nazarda tutilgan.